Bütçe uygulama sonuçları açıklandı

Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ekim 2019'a ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, ekimde bütçe gelirleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,2 artarak 65,4 milyar lira, bütçe giderleri de yüzde 18,9 artışla 80,3 milyar lira oldu.

Ocak-ekim döneminde bütçe gelirleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18,1 yükselerek 719,2 milyar lira, bütçe giderleri de yüzde 22,2 artarak 819,9 milyar lira olarak kayıtlara geçti.

Böylece merkezi yönetim bütçesi ekimde 14,9 milyar lira, ocak-ekim döneminde ise 100,7 milyar lira açık verdi.

Buna göre, geçen yıl ekimde bütçede yaklaşık 1 milyar 158 milyon lira faiz dışı açık verilirken, bu yılın aynı ayında 8 milyar 72 milyon liralık faiz dışı açık oluştu.

Merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen toplam 960 milyar 976 milyon liralık ödenekten geçen ay 80 milyar 279 milyon lira harcama yapıldı. Geçen yılın aynı ayında bu rakam 67 milyar 526 milyon lira olmuştu.

Geçen ay faiz hariç bütçe giderleri için öngörülen toplam 843 milyar 659 milyon lira ödeneğin yüzde 8,7'si kullanılarak 73 milyar 455 milyon lira harcandı. Ekimde personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 23,6 artarak 21 milyar 781 milyon lira olarak gerçekleşti. Personel giderleri için bütçede öngörülen 247 milyar 303 milyon lira ödeneğin yüzde 8,8'i kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 24 artarak 3 milyar 648 milyon lira oldu ve bütçede öngörülen 43 milyar 375 milyon lira ödeneğin yüzde 8,4'ü harcandı.

Mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 67 milyar 551 milyon liralık ödeneğin yüzde 13,2'si geçen ay kullanıldı. Söz konusu ayda mal ve hizmet alımı gideri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 51,9 artarak 8 milyar 938 milyon lirayı buldu.

Cari transferler geçen ay Ekim 2018'e göre yüzde 19,8 artarak 30 milyar 371 milyon lira oldu. Bütçede öngörülen 391 milyar 337 milyon lira ödeneğin yüzde 7,8'i harcandı. Söz konusu ayda, sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için 15 milyar 999 milyon lira transfer yapıldı. Sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla gerçekleştirilen transfer tutarı ise 1 milyar 779 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

Cari transferler içinde yer alan tarımsal destekleme ödemeleri 340 milyon lira, mahalli idare payları 6 milyar 56 milyon lira olarak kaydedildi.

Ekimde 6 milyar 254 milyon lira sermaye gideri oluşurken, 983 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 1 milyar 479 milyon lira oldu. Faiz giderleri ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 61,5 artarak 6 milyar 824 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

BÜTÇE GELİRLERİ

Geçen yılın ekim ayında 62 milyar 142 milyon lira olan bütçe geliri, bu yılın aynı ayında yüzde 5,2 artarak 65 milyar 383 milyon lira olarak gerçekleşti. Bu dönemde vergi gelirleri tahsilatı yüzde 12,5 artışla 54 milyar 586 milyon lira oldu.

Genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri ekimde geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 27,9 azalarak 8 milyar 256 milyon lira olarak hesaplandı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri geçen ay 2 milyar 173 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 368 milyon lira olarak kaydedildi.

Vergi türleri itibarıyla gerçekleşmelere bakıldığında, ekimde geçen yılın aynı ayına göre, özel tüketim vergisi yüzde 43,4, gelir vergisi yüzde 12,9, damga vergisi yüzde 7,4, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 5,9, banka ve sigorta muameleleri vergisi ile harçlar yüzde 4,7 artarken, kurumlar vergisi yüzde 57,7 ve dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 5,9 azaldı. Diğer vergiler tahsilatı ise yüzde 16,3 yükseldi.

OCAK-EKİM DÖNEMİ GERÇEKLEŞMELERİ

Merkezi yönetim bütçesi, ocak-ekim döneminde 100 milyar 714 milyon lira açık verdi. Aynı dönemde faiz dışı açık 12 milyar 403 milyon lira oldu.

Geçen yılın ocak-ekim döneminde 671 milyar 70 milyon lira olan bütçe giderleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 22,2 artarak 819 milyar 905 milyon liraya yükseldi. Ocak-ekim döneminde faiz hariç bütçe giderleri de yüzde 20,6 artışla 731 milyar 593 milyon lira olarak hesaplandı.

Söz konusu dönemde faiz giderleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 36,6 yükselerek 88 milyar 312 milyon liraya çıktı.

Geçen yılın ocak-ekim döneminde 608 milyar 960 milyon lira olan bütçe gelirleri, bu yılın aynı döneminde yüzde 18,1 artarak 719 milyar 190 milyon lira olarak gerçekleşti. Bu dönemde vergi gelirleri ise yüzde 6,3 artışla 539 milyar 879 milyon lira oldu.

Aynı dönemde genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri yüzde 98,4 artışla 156 milyar 899 milyon lira olarak hesaplandı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri ocak-ekim döneminde 16 milyar 692 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri ise 5 milyar 721 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

Vergi türleri itibarıyla ocak-ekim dönemi gerçekleşmelerine bakıldığında, geçen yılın aynı dönemine göre banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 24,4, gelir vergisi yüzde 16,6, damga vergisi yüzde 9,1, özel tüketim vergisi yüzde 6,7, kurumlar vergisi yüzde 3,6, harçlar yüzde 2,8 ve ithalde alınan katma değer vergisi binde 3 artarken, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 9,4 azaldı. Diğer vergiler tahsilatı ise yüzde 9,1 yükseldi.

PERSONEL GİDERLERİ

Personel giderleri, ocak-ekim döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25,2 artarak 210 milyar 660 milyon lira oldu. Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 28,2 artışla 35 milyar 843 milyon lira olarak gerçekleşti. Mal ve hizmet alım giderleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,1 yükselerek 59 milyar 683 milyon lirayı buldu.

Bu dönemde cari transferler geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25,6 yükselişle 336 milyar 453 milyon lira olarak belirlendi. Sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için 171 milyar 988 milyon liralık transfer yapıldı. Bu rakam, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 35,8 artışı ifade ediyor.

Aynı dönemde sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı 18 milyar 186 milyon lira oldu.

Ocak-ekim döneminde cari transferler içinde yer alan tarımsal destekleme ödemeleri 14 milyar 72 milyon lira, mahalli idare payları 61 milyar 632 milyon lira olarak belirlendi.

Söz konusu dönemde 57 milyar 21 milyon lira sermaye gideri oluşurken, 12 milyar 230 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderlerinin 19 milyar 703 milyon lira olarak gerçekleştiği ocak-ekim döneminde, faiz giderleri de yüzde 36,6 artarak 88 milyar 312 milyon liraya yükseldi.