Zorunlu karşılıklarda değişiklik yapıldı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'ndan (TCMB) yapılan açıklamada, zorunlu karşılık oranları ve nema ödemelerini kredi büyümesi oranlarıyla ilişkilendiren zorunlu karşılık  düzenlemesinde değişiklik yapıldığı belirtildi.

Merkez Bankası'nın temel para politikası aracının kısa vadeli faiz  oranları olduğu bildirilen açıklamada, zorunlu karşılıkların ise temel para  politikası aracını destekleyici, döngü karşıtı makro ihtiyati bir araç olarak  esnek ve etkin bir şekilde kullanıldığı ifade edildi.

Açıklamada, bu çerçevede, 19 Ağustos 2019'da Türk lirası zorunlu  karşılık oranları ve Türk lirası cinsinden tesis edilen zorunlu karşılıklara  ödenecek faiz/nema oranının, Türk lirası cinsi nakdi kredilerin yıllık büyüme  oranları ile ilişkilendirildiği hatırlatıldı.

Bankacılık sisteminin güçlü sermaye ve likidite yapısı, enflasyon ve  beklentilerdeki iyileşme sonucu düşen faiz oranları ve iktisadi faaliyetteki  toparlanma eğilimiyle birlikte; 2019'un ikinci yarısında başlayan kredi arz ve  talep koşullarındaki olumlu görünümün 2020 yılında da devam edeceği  değerlendirilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Kredi artışının 2020 yılı enflasyon hedefi ve büyüme öngörüleri ile  uyumlu ve asıl olarak Türk lirası krediler kaynaklı gerçekleşeceği  değerlendirilmektedir. Geçtiğimiz dönemde, maliye politikası ile desteklenen  ihtiyatlı para politikası sonucu enflasyon eğilimi belirgin şekilde iyileşmiş,  mevcut zorunlu karşılıklar uygulaması kredi büyümesini ve finansal istikrarı  desteklemiştir.

Ekonomideki dengelenme sürecinin bu aşamasında, kredi arzının  tüketimden ziyade, üretim odaklı sektörlere yönlendirilmesini teşvik ederek  finansal istikrarı destekleyecek ve bant genişliğini güncelleme ihtiyacını  azaltacak bir zorunlu karşılık uygulamasının yararlı olacağı düşünülmektedir. "

"MALİ KURULUŞLARA VERİLEN KREDİLER DİKKATE ALINMAYACAK"

Açıklamada, kredilerde 2019 yılında oluşan düşük baz etkileri de  dikkate alınarak, mevcut zorunlu karşılık düzenlemesinde değişiklik yapıldığı  belirtildi.

Yeni düzenlemede kredi büyümesi hesaplanmasında Türk lirası nakdi  kredilerin reel değişiminin dikkate alınacağı bildirilen açıklamada, yıllık reel  kredi büyüme oranının, reel nakdi kredi stok değerlerinin son 3 ay ortalaması  dikkate alınarak hesaplanacağı, hesaplamalarda mali kuruluşlara verilen krediler  dikkate alınmayacağı ve reel nakdi kredi değerinin, nominal kredi tutarı ilgili  dönemdeki TÜFE endeksine bölünerek hesaplanacağı ifade edildi.

Açıklamada, yıllık reel kredi büyüme oranına ilişkin şu  değerlendirmelerde bulundu:

"Yıllık büyüme oranı yüzde 15'in üzerinde olan bankalar için; 2 yıl ve  daha uzun vadeli ticari krediler ile 5 yıl ve daha uzun vadeli konut kredileri  reel değişimlerinin tamamı büyüme oranı formülünün pay kısmından düşülerek  hesaplanan uyarlanmış reel kredi büyüme oranının yüzde 15'in altında olması  durumunda bankalar zorunlu karşılık teşviklerinden yararlanabilecekler.

Yıllık büyüme oranı yüzde 15'in altında olan bankalar için; 5 yıl ve  daha uzun vadeli konut kredileri dışında kalan bireysel kredi reel değişiminin  yüzde 50'si büyüme oranı formülünün pay kısmından düşülerek hesaplanan uyarlanmış  reel kredi büyüme oranının yüzde 5'in üzerinde olması durumunda bankalar zorunlu  karşılık teşviklerinden yararlanabileceklerdir. Böylece, üretim ve yatırımla  ilişkisi kuvvetli olan uzun vadeli ticari krediler ile ithalatla ilişkisi zayıf  olan uzun vadeli konut kredileri teşvik edilecektir."

Açıklamada, kredi büyüme oranlarının her zorunlu karşılık döneminde  hesaplanacağı ve büyüme oranları açıklanan koşulları sağlayan bankalar takip eden  üç ay boyunca (6 tesis dönemi) ilgili  zorunlu karşılık oranları ve faiz/nema  oranlarına tabi olacağı aktarıldı.

Uygulamanın 29 Kasım 2019 yükümlülük hesaplama tarihinden itibaren  geçerli olacağı ifade edilen açıklamada, söz konusu yükümlülük hesaplama tarihi  itibarıyla önceki yöntem çerçevesinde daha düşük zorunlu karşılık ile daha yüksek  faiz/nema oranı imkanlarına hak kazanan bankaların haklarının devam edeceği  bildirildi.