ABD ve Avrupa borsaları dün değer kazanırken, ABD Başkanı Donald Trump'ın "ABD'ye ulusal güvenlik tehdidi teşkil eden" ülkelerden telekomünikasyon ekipmanları almasını engelleyen başkanlık kararnamesine imza atmasının ardından Çin'de yuan ve pay piyasaları değer kaybediyor.
Çinli Huawei firmasının ABD'deki işleriyle ilgili son aylarda yaşanan sürecin sonucunda Trump yönetiminin aldığı kararın Huawei firmasıyla iş yapan Amerikan firmalarını kapsayacağı yorumları ile yükselişini hızlandıran dolar/yuan paritesi bugün de yüzde 0,4 artarak 6,9100 ile yılın zirvesine çıktı.
ABD'den gelen haber akışı piyasaların yönü üzerinde belirleyici olmaya devam ediyor. Gündemin odağına yerleşen ABD-İran geriliminde ise dün İran'dan gelen açıklamalar takip edildi. İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, ABD'nin nükleer anlaşmadan çekilmesinden sonra ortaya çıkan gerilimin iki taraf için intihar olduğunu ancak Washington'la nükleer müzakere ihtimalinin olmadığını söyledi.
Dün ABD'de açıklanan makro ekonomik verilerde ise haftalık işsizlik başvuruları tahminlerin altında kalırken, inşaat izinler öngörülerden fazla arttı. Konut başlangıçları ise yüzde 5,7 yükselmesine karşın beklentilerin altında kaldı. Bu gelişmelerle dün Dow Jones endeksi yüzde 0,84, S&P 500 endeksi yüzde 0,89 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,97 değer kazandı.
Avrupa tarafında, hafta başından bu yana düşüş eğiliminde hareket eden avro/dolar paritesi, dün de yüzde 0,25 azalışla 1,1180'e geriledi. Değer kaybeden avrodan destek bulan Almanya'da DAX endeksi yüzde 1,74, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,78 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,37 yükseliş kaydetti.
İngiltere’de, mayıs ayının ikinci yarısıyla birlikte Brexit'e ilişkin haber akışının arttığı görülüyor. İngiltere’de Başbakan Theresa May’in haziranın ilk haftasında Avrupa Birliği ile varılan ayrılık anlaşmasını tekrar oylamaya sunacağı ve kaybetmesi durumunda partisinden istifa edeceği haberleri gündemin odağına yerleşti. Sterlin/dolar paritesi haberlerle değer kaybını devam ettirerek 1,2783 ile 3 ayın en düşüğe geriledi.
Bugün Asya piyasalarında karışık bir seyir izleniyor. Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 1 değer kazanırken, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,5 geriledi. Çin'de Şanghay bileşik endeksi ise ABD'nin Huawei konusunda attığı adımların negatif etkisiyle yüzde 2'ye yakın değer kaybetti.
Yurt içinde, ABD'den gelen açıklamaların piyasaların yönü üzerinde belirleyici olması bekleniyor. ABD Başkanı Trump, ABD'nin Türkiye'den yaptığı çelik ithalatına uyguladığı yüzde 50 oranındaki gümrük vergisinin yüzde 25'e indirildiğini bildirdi. Türkiye'den ithal edilen çelik ürünlerine uygulanan vergiyi artırarak, Türkiye'den ithal edilen çelik ürünlerinde yüzde 48 azalış olduğunu ifade eden Trump, artık söz konusu verginin yeniden yüzde 25 düzeyine indirilmesinin uygun olduğunu dile getirdi.
Bununla birlikte, Trump, daha önce üzerinde çalıştığını söylediği ABD ile ticarette vergi avantajı sağlayan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi (GTS) kapsamındaki ülkeler listesinden Türkiye'nin çıkarılması kararını da imzaladı. Türkiye'nin GTS programından yararlanmasını mümkün kılan ekonomik seviyenin artık üstüne çıktığını vurgulayan Trump, söz konusu kararın 17 Mayıs 2019'dan itibaren geçerli olacağını belirtti.
Türkiye'nin 1975'te dahil olduğu GTS programı kapsamında, uygun kriterleri taşıyan 121 ülkenin yaklaşık 4 bin kalem ürünü Amerikan pazarına gümrüksüz olarak girebiliyor. ABD'nin Türkiye'den GTS kapsamı ithalatında tarımsal ürünler, otomotiv aksam ve parçaları, kıymetli taşlar ve mücevherat, plastik, makina ve aksam-parçaları ön plana çıkıyor.
Bu gelişmelerle Asya piyasalarında yükselişe geçen dolar/TL, bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,5 artışla 6,0760 seviyesinde işlem görüyor. Dün 88.500 seviyesini test eden BIST 100 endeksi, satış baskısının artması ile düşüşe geçerek, günü önceki kapanışa göre yüzde 0,20 azalışla 87.204 puandan tamamladı.
Analistler, Trump'ın kararlarının hisse bazlı hareketlere neden olabileceğini belirterek, genel trendi değiştirecek bir gelişme olmadığını ifade etti. Bugün
Euro Bölgesi'nde enflasyon ve ABD'de tüketici güven endeksi verilerinin takip edileceğini kaydeden analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 85.500 seviyesinin destek, 89.500 puanın direnç konumunda olduğunu bildirdi.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
12.00 Euro Bölgesi, nisan ayı Tüketici Fiyat Endeksi
14.30 Türkiye, mart ayı konut fiyat endeksi ve kısa vadeli dış borç istatistikleri
17.00 ABD, mayıs ayı Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi
