Çin’de borcunu ödemeyenlere mobil takip

Hıbey Eyaleti Yüksek Halk Mahkemesi'nden yapılan açıklamaya göre,  ülkede maddi durumu iyi olduğu halde borcunu ödemeyen kişilerin ifşa ve ihbar  edilmesini sağlayan mobil uygulama geliştirildi.

"Borcunu ödemeyen haritası” (Laolai Ditu) adlı uygulamanın, Çin’in  2014’te açıkladığı vatandaşların güvenirliğinin puanlandığı "Sosyal Güven  Sisteminin İnşası” programı kapsamında geliştirildiği ve güven sisteminin  inşasına katkı yapacağı savunuldu.

Ülkenin popüler mesajlaşma uygulaması Wechat üzerinden hizmet vereceği  belirtilen mini uygulama, kullanıcıya, 500 metre yakınındaki borçluları ve  onların bilgilerini harita üzerinde gösterecek.

Uygulama, kullanıcılar için tek tıkla "güvenilir olmayan" söz konusu  kişi ve şirketleri göz önüne serecek ve kullanıcılar borcunu ödemeyen bu kişi  veya şirketleri WeChat üzerinden arkadaş çevrelerine teşhir edebilecek,  aplikasyon üzerinden ihbar edebilecek.

İhbarın ardından mobil uygulamayı yöneten yetkililer durumu mahkemeye  bildirecek ve mahkeme borçlularla ilgili mekanizmaları harekete geçirecek.

Mahkeme, "Borcunu ödemeyen haritası”nın güvenilir olmayan insanları  cezalandırmak için bilgi paylaşımı sağladığını, bu aplikasyonla "herkese  kanunların anlaşıldığı ve onlara uyulduğu bir atmosfer oluşturduğu" savundu.

Çin'de geçen yıl aralık ayında da Guicou eyaleti ve Guangşi Cuang  Özerk Bölgesi'nde 10'dan fazla okulda, öğrencilerin okula anlık giriş çıkış  saatlerini ve bulundukları yerleri takip eden çiplerle "akıllı" hale getirilen  üniformalar kullanılmaya başlanmış, üniformanın omuz kısmına yerleştirilen  çiplerle öğrencilerin okula giriş çıkışları ile bulundukları yerlerin öğretmen ve  velilere bildirildiği ifade edilmişti.

ÇİN'DE VATANDAŞLAR MİLYONLARCA KAMERAYLA TAKİP EDİLİYOR

Çin yönetimi, 1,43 milyarlık dev nüfusunun davranışlarını izleyerek,  "sosyal güven" başlığı altında sıralayacak büyük bir puanlama sistemi kuruyor.  Sistem, vatandaşlarının "kaç puanlık birey olduğunu" belirleyip, ödül ve ceza  mekanizmasıyla toplumda güven oluşturmayı hedefliyor.

Çin Devlet Konseyi, 2014'te 2014-2020 dönemini kapsayan "Sosyal Güven  Sisteminin İnşası Taslak Programı" adlı rapor yayımlamış, program "Toplumda  güvenin mükemmel ve güven kaybının utanç verici olduğu" fikrinden yola çıkmıştı. 

Program, tüm vatandaşlar, firmalar ve kamu kurumlarını puanlandıran  bir sistem kurulmasını öngörüyor. 2020'ye kadar tüm ülkeyi kapsayacak şekilde  kurgulanan sistem çerçevesinde derecelendirme yapılıyor.

İnsanların, "kaç puanlık birey olduğunu" ölçen sistemde puanı yüksek  olanlar ödüllendirilirken, tablonun alt sıralarındakiler "kara listeye" dahil  edilerek yaptırımlara maruz bırakılıyor.

Ünlü yazar George Orwell'in "1984" romanındaki "Büyük Birader" benzeri  şekilde "gözüm sürekli üzerinde" mesajı verdiği belirtilen uygulamanın, ülkede  gerçek kimlik bilgileriyle kayıt zorunluluğu olan sosyal paylaşım siteleri, yüz  tanıma özelliği olan kameralar, çevrimiçi ödeme metotları gibi platformlar  üzerinden derlenecek bilgilerle 2020 itibarıyla tam kapsamlı olarak hayata  geçirilmesi öngörülüyor.