Yıllık enflasyon, aralıkta yüzde 11,84 ile son 3 yılın en düşük yıl sonu rakamı olarak kayıtlara geçti.
Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aralıkta aylık bazda yüzde 0,74 ile AA Finans'ın gerçekleştirdiği ankete katılan ekonomistlerin beklentisi olan yüzde 0,45'in üzerinde artış gösterdi. Yıllık enflasyon da 1,28 puan artarak yüzde 10,56'dan yüzde 11,84'e yükseldi. Böylece son 3 yılın en düşük yıl sonu  enflasyonu görüldü. 2017 ve 2018'de yıl sonu enflasyonu yüzde 11,92 ve yüzde  20,30 olmuştu.

Ekonomistler, aralıkta enflasyonun piyasa beklentisinin üzerinde  gerçekleşmesinde gıda enflasyonunun geçmiş yıl ortalamalarının yüksek seyrinin  belirleyici olduğunu belirtti. Gelecek birkaç ayda enflasyonun yüksek  kalabileceğini tahmin eden ekonomistler, sonrasında enflasyonda kademeli düşüş  olabileceğini dile getirdi.

AA Finans Analisti ve Ekonomist Haluk Bürümcekçi, konuya ilişkin  yaptığı değerlendirmede, aralık ayında TÜFE'nin yüzde 0,74 artışla piyasa  beklentisinin üzerinde gerçekleşti.

Aralıkta, meyve-sebze ve işlenmiş gıda fiyatlarındaki artışın gıda enflasyonunu yukarı çekerken, enerji grubunda yüzde 0,16 ile geçen yılın üzerinde  bir yükseliş izlendiğini ifade eden Bürümcekçi, "Kurlara hassas olan gruplarda araç satın alımında gözlenen yüzde 1'e yakın artış dışında sınırlı artışlar veya  geri çekilmeler izlendi. Giyim fiyatları mevsimlik düşüşünün ise yüzde 1,9 ile  geçen yılki düşüşten sınırlı olması da enflasyonu yukarı çekti. Böylece, yıllık  TÜFE de önceki ayki yüzde 10,56 seviyesinden yüzde 11,84'e artış gösterdi." dedi.

Bürümcekçi, gıda enflasyonunun işlenmiş gıda fiyatları kaynaklı yükseldiğine dikkati çekti.

Gelecek dönem seyri açısından ise gıda fiyatlarının belirsizliği ve oynaklığı dışında, ham petrol ve diğer emtia fiyatlarının görünümü, döviz kuru  hareketleri ve kamu fiyat/vergi ayarlamalarının enflasyon üzerindeki risklerin yönünü belirleyeceğini söyleyen Bürümcekçi, şöyle devam etti:

"Kısa vadede, geçen yıl ilk çeyrekte görülen düşük enflasyon  gerçekleşmelerinin oluşturduğu baz etkisi hafif yukarı yönde etkide bulunacaktır.  Buna ek olarak, son dönemdeki kur artışı ile beraber yıllık bazda kur sepeti  değişiminin yüzde 11,5 civarına yükselmesi enflasyonu yukarı yönde etkileyen bir  faktörün güçlenmeye başladığına işaret etmektedir.

Buna karşılık, mobilyada KDV oranının düşürülmesi kararı eğer  üreticiler fiyatlara yansıtırsa 0,2 puan aşağı yönde etkide bulunacaktır.  Dolayısı ile, son günlerdeki değer kaybının bir kur atağına dönüşmediği durumda  yıllık enflasyonun yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı döneminin oluşturduğu  aleyhte baz etkisi nedeniyle bir miktar daha yükselerek yüzde 12-12,5 aralığında  oluşması, sonrasında ise kademeli gerileyerek yılı yüzde 10-11 aralığında  bitirmesi olası duruyor."

Bürümcekçi, Merkez Bankası'nın 16 Ocak toplantısında, öncekilerden  sınırlı da olsa bir faiz indiriminin daha masada olabileceğini söyledi.

"YIL SONU ENFLASYON TAHMİNİMİZİ YÜZDE 9,6'DA KORUYORUZ"

İş Portföy Başekonomisti Nilüfer Sezgin de aralık ayında TÜFE'nin  aylık artışının piyasa beklentisini aştığını belirtti. Yıllık TÜFE enflasyonunun  yılı yüzde 11,8 seviyesinde tamamlayarak Merkez Bankası'nın son  dönemdeki öngörülerinin üzerine çıktığını ifade eden Sezgin, "Bu görece yüksek  seyrin gıda ile açıklanabildiği ve ana eğilimin ılımlı seyrettiği görülse de,  faiz indirimine ocakta ara verilme ihtimali kuvvetlendi." dedi.

Tahmindeki sapmanın gıda enflasyonundan kaynaklandığına dikkati çeken  Sezgin, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Döviz kurlarındaki yükseliş eğilimi faiz indiriminin bu defa  yapılmayabileceğinin bir diğer gerekçesi olabilecektir. Bununla birlikte,  Merkez Bankası faiz kararlarında ana eğilime odaklanmaktadır. Merkez Bankası  ana eğilimin yüzde 10'un altındaki seyrini devam ettirdiğini belirterek, orta  vadede enflasyonda düşüş beklentisini koruyacak ve muhtemelen faiz indirim  ihtimalini masadan tamamen kaldıracak kadar şahin bir  değerlendirmede bulumayacaktır.

Bizim beklentimiz, ilk çeyrekte enflasyonun yüzde 11'in  üzerinde seyretmesi yönündedir. Ancak, ikinci çeyrekten itibaren enflasyondaki  düşüşün yeniden başlaması mümkün görünmektedir. Ocak ayında faiz  indirimi yapılmasa dahi, likidite koşullarındaki rahatlama sayesinde para  piyasasında gösterge faiz yüzde 10,5 olan Merkez Bankası borçlanma faizine  kaymaktadır ve pratikte bir indirim etkisi yaratmaktadır. Şimdilik riskleri  dengeli görüyor ve yüzde 9,6 olan sene sonu enflasyon tahminimizi koruyoruz."

"GIDA VE ENERJİ DIŞI ÜRÜNLERDEKİ FİYAT ARTIŞLARI ENFLASYONDAKİ YÜKSELİŞE KATKIDA BULUNDU"

Spinn Danışmanlık Kurucu Ortağı ve ekonomist Özlem Derici Şengül ise  TÜFE enflasyonunun bir yıl önceki yüzde 20,3 seviyesinden yüzde 11,84'e gerileyerek yılı kapattığını belirtti.

Aralıkta aylık enflasyonun yüzde 0,74 ile hem kendi hem de piyasa  beklentisinden yüksek gerçekleştiğini ifade eden Şengül, "Gıda enflasyonu ve  ulaştırmadaki artışlar gerçekleşmenin tahminimizden sapmasına yol açtı." dedi.

Şengül, B ve C endeksine göre çekirdek enflasyonun bir ay önceki yüzde  9,9 ve yüzde 9,25 seviyelerinden sırasıyla yüzde 10,76 ve yüzde 9,81'e  yükseldiğinin altını çizdi.

Gıda ve enerji dışı ürünlerdeki fiyat artışlarının enflasyondaki  yükselişe katkıda bulunduğunu belirten Şengül, "Enflasyonun önümüzdeki birkaç ay  içinde çift haneli seyredeceği ve döviz kuru oynaklığının son zamanlarda bir  miktar arttığı göz önüne alındığında, TCMB'nin ocak toplantısında politika  faizini değiştirmeyerek beklemek yönünde karar alacaktır." diye konuştu.

"ENFLASYONDA TEK HANE MÜMKÜN"

TSKB ekonomisti Şakir Turan ise aralık ayında enflasyonun piyasa  beklentisinin üzerinde gerçekleşmesinde gıda fiyatlarının geçmiş yıl  ortalamalarından yüksek olmasının etkili olduğunu söyledi.

Hizmet tarafında sınırlı artışın gelecek dönem enflasyon beklentileri  açısından pozitif değerlendirilebileceğini belirten Turan, bunun enflasyonist  baskıların sınırlı kalacağına işaret ettiğini dile getirdi.

Turan, gelecek dönemde döviz kurlarının  seyrinin enflasyon  gelişmelerin açısından son derece önemli olacağını ifade ederek, "2020'de baz  etkisi kaynaklı gelişmelerle yıllık enflasyon  önümüzdeki birkaç ayda yüzde 13'e  yükselebilir. Sonrasında enflasyonda kademeli gerileme yaşanabilir. Tek hane  mümkün ancak burada döviz kurunun seyri ve petrol fiyatları belirleyici  olabilir." dedi.