• Dr. Pelin Yantur

Gözler D. Trump`ın kararında

08.05.2018 Salı 11:03

D. Trump ve meşhur tweetleri... Yine gündemimize düştü. Sosyal medyayı oldukça etkin kullanan D. Trump, telefonunun klavyesinden çıkan ifadeleriyle adeta piyasaları derinden etkilemeye devam ediyor. Konusu bu kez erkene çektiği P5+1 Anlaşması’ndan çıkıp çıkmama kararı. Zaten seçim sürecinin başından itibaren P5+1 ülkeler grubuyla yapılan anlaşmanın kötü bir anlaşma olduğunu söyleyip duruyordu kendisi. İran’a karşı uygulanacak yaptırımları tekrar tekrar gündeme getiriyordu. Derken... Dün attığı tweette gerekli kararı bugün için açıklayacağını söylüyor. Haliyle kararın olasılıkları piyasaları da nasıl etkileyecek merak konusu.

Önce gelin anlaşmaya bir göz atalım sonra da piyasalara olan etkisine değinelim. 2015 yılında imzalanan P5+1 anlaşması İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi ve 5 ülke arasında geçiyor. ABD başta olmak üzere Fransa, İngiltere, Rusya ve Çin bu grupta. İran ise bu anlaşmaya 2006 yılında uygulamaya konulan Birleşmiş Milletler’in ekonomik ve siyasi ambargo kararının kaldırılması şartıyla katılıyor. Savunma yönündeki nükleer ve atom bombası üretim faaliyetlerini durdurmayı da kabul ediyor bu anlaşma çerçevesinde. Herşey gayet güzel gibi dururken D. Trump bu anlaşmanın yanlış bir anlaşma olduğunu yineleyip durmaya başladı maalesef. Anlaşmadan çekilme sinyalini veriyordu ve görünen o ki bu yolda da ilerliyor. Ama şunu da unutmamak gerek; D. Trump’ın süprizleri seven bir kişiliği de var. Bugün gerçekleştireceği açıklamada ters köşe de yapabilir.

Bunun dışında anlaşmaya taraf olan diğer ülkeler; Almanya, İngiltere ve Fransa ise bu anlaşmaya bağlılığı tercih ediyor.

Peki piyasalara olan etkisi ne olacak? Öncelikle ABD’nin bu ortaklıktan çıkma kararı petrol ihraç eden İran’ın ülke ekonomisi açısından olumsuz seyri olacaktır. Daralan ve kötü giden İran ekonomisi açısından bu karar daha da negatif yönlü bir durum oluşturacaktır.

Petrol fiyatlarına gelecek olursak... Petrol fiyatları son günlerimizin en popüler konularından biri zaten. Bakıldığında yukarı yönlü bir oynaklığın olacağı kaçınılmaz bir durum. 2017 yılından beri Brent petrol ve ham petrolde zaten bir yükseliş devam ediyor. Ama şöyle de bir durum var; diyorum ya D. Trump süprizleri sever. Kuzey Kore’de de Çin’de de yaşadık bu durumu. Kendi anlaşma metnini koyup, şartlarını getirip son anda bir uzlaşma yolunu da tercih edebilir. Mesela, D. Trump kararı açıklama tarihini erkene alınca piyasalar kararı, uzlaşı yönünde olabilir mi düşüncesiyle şekillendirdi ve dün petrol fiyatlarının 70 dolar seviyelerinin altını görmesini sağladı.

Fakat sonuç olarak bir oynaklık yaratıyor mu? Şüphesiz evet! Özellikle kısa vadede iptal olasılığı ile volatilite yükseldi ve petrol fiyatlarında da kaçınılmaz artışlar da oldu. Altın cephesine baktığımızda ise, D. Trump kararı sonrası sanırım altın yine güvenli liman olma özelliğini koruyacak. Özellikle anlaşmadan çıkma kararı bunu kaçınılmaz kılıyor.

Ne diyelim? Gözler D. Trump’ında kararında. Bekleyelim ve görelim.

Yazarın Önceki Yazıları