ABD Ticaret Temsilcisi Robert Lighthizer'ın 1 Mart'ı "kesin" bir son tarih olarak telaffuz etmesi, iki ülkenin gümrük vergilerini artırmaya ara verip ticaret anlaşmazlığını gidermek amacıyla görüşmelere odaklanma kararının ardından
Beyaz Saray'dan gelen karmaşık mesajlara açıklık kavuşturma çabası olarak görüldü.
Lighthizer, dün CBS televizyonuna yaptığı açıklamada, "Bana göre bu tarih kesin bir tarih. Konuşmalarımızda ABD başkanı, Mart ayının sonrasından bahsetmiyor" dedi.
ABD Başkanı Donald Trump'ın Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile üzerinde mutabık kaldığı ve yeni gümrük vergilerini 90 gün süreyle askıya alma kararına atıfta bulunan Lighthizer, "90 günün sonunda gümrük vergileri yükseltilecek, (müzakereler) bu şekilde tasarlandı" dedi.
Ticaret görüşmelerinin gidişatı küresel finans piyasaların görünümünde belirleyici oluyor. Liderlerin 90 gün süreyle ticaret sorunlarını giderecek müzakerelere odaklanma kararının ardından ABD hisse piyasaları ticaret geriliminin hafifleyeceği beklentisiyle yükseldi.
Ancak uzlaşının ardından Çin'in önde gelen şirketlerinden Huawei'nin üst düzey bir yöneticisinin ABD'ye iade talebiyle Kanada'da tutuklanması iki ülke arasındaki ticaret geriliminin tekrar artıracağı kaygılarını beraberinde getirdi. Çin dışişleri bakanlığı, ABD büyükelçisini çağırarak tutuklamayı protesto etti.
Lighthizer, anlaşmadan bu yana küresel piyasalarda dalgalanma ile karşı karşıya kalan yatırımcılara yönelik olarak şunları söyledi:
"Yatırımcılar şundan emin olsunlar ki, eğer ABD'ye ait teknolojilerin güvenliğinin sağlanacağı... ve (Çin piyasasına) daha çok erişim getirecek bir anlaşma mümkünse... Başkan bunu yapmamızı istiyor. Aksi halde gümrük vergilerini kullanacağız."
Lighthizer Çin ile müzakereleri yürütmekle görevlendirilmesinin ardından yaptığı bu ilk açıklamada eğer daha yüksek gümrük vergilerinden kurtulmak isteniyorsa ABD'nin gelecek birkaç hafta içinde Çin'den birçok alanda taviz görmek istediğini ifade etti.
ABD'nin taviz istediği alanlar arasında Çin'in daha çok ABD ürünü satın alması, ABD ürünlerinin Çin pazarına girmesinin kolaylaştırılması ve Amerikan şirketlerinin teknoloji bilgilerini Çinli şirketlerle paylaşmalarını şart koşan sisteme "yapısal değişiklikler" getirilmesi yer alıyor.
Lighthizer, "Tarım ürünlerini satabilmemiz gerekiyor, imalat sektöründe satış yapabilmemiz gerekiyor. Temel bir sorun olarak, ekonomik olmayan teknoloji transferinde de yapısal değişiklikler gerekiyor" dedi.