AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Washington yönetiminin Küba'da iş yapan yabancılara ABD'de dava açılmasını sağlayacak Helms-Burton Yasası'nı yürürlüğe koyması hakkında yazılı açıklama yaptı.
Kararın, AB-ABD arasında 1997 ve 1998 yılında yapılan anlaşmalardaki taahhütlerin ihlali olduğuna dikkatin çekildiği açıklamada, "Avrupa Birliği, ABD'de Helms-Burton Yasası'nın yürürlüğe girmesinden derin üzüntü duyuyor." ifadesi kullanıldı.
Açıklamada, söz konusu yasanın gereksiz anlaşmazlığa neden olacağı, transatlantik ortaklığının güven ve öngörülebilirliğine zarar vereceği kaydedildi.
"ULUSLARARASI HUKUKA AYKIRI"
Küba ile ilgili tek taraflı ve sınır ötesi tedbirlerin uygulanmasının "uluslararası hukuka aykırı" olduğu belirtilen açıklamada, AB'nin de, Küba ile ilgili ABD cezalarını uygulayan herhangi bir mahkeme kararını tanımayan Engelleme Yasası'nın yürürlüğe sokulması ve Dünya Ticaret Örgütü'ndeki (DTÖ) hakların kullanılması gibi gerekli bütün adımları atacağı ifade edildi.
SÜREÇ
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, geçtiğimiz günlerde, Küba'da 1959'da yapılan devrimin ardından ülkedeki Amerikalıların elinden alınan mal varlıklarını işleten yabancı firmaların dava edilmesinin önündeki yasağın 2 Mayıs'tan itibaren kaldırılacağını açıklamıştı.
Yasağın kaldırılmasıyla Küba'da o dönemde ABD'lilerin elindeki mal varlıklarını alıp işleten çoğu Avrupalı çok sayıda yabancı firmaya karşı onlarca dava açılabileceği ve milyarlarca dolarlık tazminatların gündeme gelebileceği öngörülüyor.
ABD Kongresi'nde 1996'da kabul edilen Helms-Burton Yasası, Amerikalılara Fidel Castro'nun yönetimi devralmasının ardından el konularak millileştirilen ve çoğu Avrupalı şirketler tarafından işletilen işletmeler için dava açabilmelerine olanak sağlıyordu. Ancak dönemin ABD Başkanı Bill Clinton'dan bu yana başkanlar Küba ile gelecekte varılabilecek olası uzlaşmaya engel teşkil edeceği gerekçesiyle bu kanunu uygulamaya koymuyordu.
AB de, aynı yıl, Avrupalı firmalara Küba ile ilgili ABD cezalarını uygulayan herhangi bir mahkeme kararını tanımamak üzere Engelleme Yasası'nı kabul etmişti.