Güncelleme : 08.07.2014 Cuma 17:29
Birçok büyük enerji şirketinin kredi notu bu durumdan zarar görmeyecek"
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Avrupa'da son yıllarda düşen rafineri marjlarının en az bir iki yıl daha düşük devam edeceğini öngördü. Bu durumun bir çok büyük enerji şirketinin kredi notunu etkilemeyeceğini kaydeden Fitch, İtalyan enerji şirketi Eni'nin ise istisna olabileceğini vurguladı.
Fitch'in resmi internet sitesinde bugün yayımlanan "Avrupa rafineri marjları"na ilişkin raporda, rafineri marjlarının düşük seyretme nedenlerinin, aşırı kapasite, arz-talep dengesizlikleri ve deniz aşırı rekabet olduğuna işaret edildi.
Rafineri marjı, ham petrolün rafine edildiği yerdeki değeri ile bir rafinerinin ürettiği petrol ürünlerinin toptan değeri arasındaki fark olarak biliniyor.
Rapora göre, Kuzeybatı Avrupa için yıllara göre ortalama rafineri marjı değişimleri 2012'te varil başına 6,8 dolar, 2013'te 4 dolar ve 2014'ün ilk çeyreğinde ise 3,3 dolar olarak gerçekleşti.
Fitch'e göre bu düşüşün şirketler içindeki nedenleri; karmaşıklıklar, konum sıkıntıları, verimlilikteki düşüş olarak sıralanıyor. Marjların düşmesine neden olan şirket dışı faktörler ise ülke ekonomilerindeki durağanlık ve Avrupa Birliği enerji düzenlemelerine göre motorine yönelik iç tüketim eğilimi.
Üretim fazlası benzinin ihraç edildiğini ve motorine olan ihtiyacın ithalatla karşılandığını belirten Fitch, bu sırada Orta Doğu ile rekabet yaşandığını ve bölgenin ithalat ihtiyacının Rus ve ABD rafinerilerinden karşılandığını ifade etti.
Fitch raporunda, Rus ve ABD rafinerilerinin avantajının, daha ucuz ham maddeye erişim ve ortalama olarak daha az enerji maliyeti olduğu belirtildi.
Fitch, Avrupa'nın Akdeniz rafinerilerinin Libya'dan gelen petrol arzı kesintisi nedeniyle zarar görse de bu durumun, doğu kapılarındaki ithalatın sürdürülmesi ile onarılabileceğini ifade etti.
Fitch, marjlar orta vadede düzelmeye başlasa da, ekonomik gelişmenin yavaş yavaş iyileşmesi, Avrupa'daki toplam rafineri kapasitesinin düşmesi ve deniz aşırı rekabetin yüksek seyretmesi nedeniyle marjların tekrar düşeceği öngörüsünde bulundu.
Fitch raporunda, Uluslararası Enerji Ajansı'nın (IEA), 2014'te günlük 110 bin varillik Avrupa rafineri kapasitesine, 2008'den beri günlük 1,8 milyar varillik kesinti göz önünde bulundurulduğunda, tekrar izin verilebileceği ve 2013 yılı için Avrupa rafinerilerinin günlük 1,5 milyar varil civarında toplam kapasiteye sahip olduğu görüşlerine de yer verildi.
Bu sebeplerden dolayı Royal Dutch Shell (AA/Durağan), Total (AA/Negatif), BP (A/Durağan) gibi birçok Fitch bağlantılı Avrupalı büyük petrol ve doğalgaz şirketinin Avrupa rafinerilerinde savunmasız kaldığını belirten Fitch, bu durumun ani bir not indirimi için yeterli olmadığını vurguladı.
Fitch'e göre bu duruma tek istisna şirket ise İtalyan enerji şirketi Eni. Fitch, olası bir not indirimine neden olabilecek faktörün sektörün gelecek 12 ila 18 ay arasındaki gelişiminde yaşanabilecek tutarsızlık olduğunu kaydetti.