Türker KARAPINAR - Ankara
Anayasa Mahkemesi, 2005'ten önce Tasarruf Mevduatı ve Sigorta Fonu'na (TMSF) devredilen bankalar aleyhine fon alacağının tahsili istemiyle açılan davaların zamanaşımı süresini 20 yıldan 10 yıla indiren kritik bir karara imza attı. Bu düzenleme aralarında Cem Uzan'ın da yer aldığı batık banka patronlarıyla alakalı davaların seyrini değiştirecek.
İptal kararıyla, 2005'ten önce fon alacakları için açılmış ve devam eden davaların 10 yıllık zamanaşımı nedeniyle düşme ihtimali gündeme geldi. Bankaların ve fon temsilcilerinin gözü, Anayasa Mahkemesi'nin vereceği gerekçeli kararda.
İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi, baktığı bir davada, 19 Ekim 2005'te kabul edilip 1 Kasım 2005'te Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 5411 sayılı Bankacılık Kanunu'nun geçici 16. maddesinin Anayasa'ya aykırı olduğu iddiasıyla iptaline karar verilmesi istemiyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Geçici 16. madde şöyle:
"Bu Kanun ile Fon alacağının tahsili bakımından yarar görülerek zamanaşımı ve diğer konularda Fon lehine getirilen hükümler makable şamildir."
AYM'den kritik iptal geldi
Anayasa Mahkemesi, iptal istemine ilişkin incelemeyi sınırlı olarak gerçekleştirdi ve maddedeki "...zamanaşımı ve..." sözcüklerini Anayasa'ya aykırı bularak iptal etti. İptal kararının gerekçesi daha sonra yayınlanacak.
2005'te yürürlüğe giren Bankacılık Kanunu'nda fon alacakları için 2005'ten önce TMSF'ye devredilen bankalar aleyhine açılan davalarla ilgili iki önemli düzenleme yapıldı. Kanunun "Zamanaşımı"nı düzenleyen 141. maddesiyle Bankacılık Kanunu'ndan kaynaklı Fon alacaklarına ilişkin dava ve takiplerde zamanaşımı süresi 20 yıl olarak düzenlendi.
Geçici 16. madde ile, 2005'ten önce Fon'a devredilen bankalar aleyhine açılan davalardaki zamanaşımı süresinin de 20 yıl olması sağlandı.
Maddedeki "makable şamil" ifadesi, fon lehine getirilen bu 20 yıllık zamanaşımı süresinin, 2005'ten önce açılmış davalarda da uygulanmasını getirdi.
Ancak Anayasa Mahkemesinin maddedeki "...zamanaşımı ve..." sözcüklerini iptal etmesiyle, 2005'ten önce Fon tarafından açılan davalar da, yine 2005'te çıkarılan kanunla mevduat, katılım fonu gibi tüm alacaklarda olduğu gibi 10 yıllık zamanaşımı süresine tabi oldu. Bu nedenle 2005'ten önce Fon alacakları için açılmış ve devam eden tüm davaların zamanaşımı nedeniyle düşmesi gerekecek.