BDDK Başkanı yeni kredi düzenlemesinin detaylarını anlattı

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mehmet Ali Akben, AA muhabirinin yeni tip corona virüs (Kovid-19) kapsamında atılan adımlara, krediler için yapılan yeni düzenlemenin detaylarına ilişkin sorularına şu cevapları verdi:

SORU: "Kamuoyunda özel bankalara dair şikayetler uzun zamandır  gündemin ilk sırasında yer alıyor. Kamu bankaları bu zor dönemde elini taşın  altına koyup müşterilerine kredi desteği sağlarken özel bankaların kredi  kullandırma konusundaki isteksizliği hem iş dünyasından hem de vatandaştan yoğun  tepki alıyor. Bu sabah açıkladığınız karar zannediyorum bu sorunu gidermeye  yönelik."

CEVAP: "Bankaların asli görevi vatandaşlarımızdan ve şirketlerimizden  topladıkları mevduatı kredi vererek reel ekonomiye aktarmaktır. Ancak, bazı  bankaların bu temel fonksiyonu gerçekleştirmek  yerine kaynaklarını para  piyasaları  ve yurt dışı türev piyasalarına yönlendirmeyi tercih ettiğini, bunun  neticesinde reel sektörün kredi finansmanına erişimde zorlandığını bir süredir  izliyoruz.  Corona virüsün dünya ekonomilerini sarstığı, ülke ekonomimizde yoğun  bir finansman ihtiyacının ortaya çıktığı bu dönemde ülke tasarruflarımızı en  etkin şekilde kullanmak elzemdir. Bu noktada bankalara önemli görevler  düşmektedir.

26 Mart 2020 tarihinde bankalara bir yazı yazdık. İçinden geçtiğimiz  dönemde müşterilerin kredi taleplerinin karşılanması, kredi limitlerinin  kullandırılmasında kısıtlamaya gidilmemesi; kredi geri çağırma, mevcut kredi  limitini kullandırmama, fiyat artırma, teminat şartlarını zorlaştırma, makul faiz  oranlarıyla yeniden yapılandırma yapmama gibi uygulamalardan özenle kaçınılmasını  tavsiye ettik. Aradan geçen yaklaşık üç haftalık dönemde, bu tavsiyeye uymayan  bankalar olduğunu vatandaşlardan ve firmalardan gelen şikayetlerin yanı sıra  hem  murakıplarımızın yerinde denetimleri hem de veri analizleri neticesinde tespit  ettik. Geldiğimiz noktada, bankaların ülke kaynaklarını daha etkin kullanmalarına  ve reel sektörün finansman ihtiyacını karşılamalarına yönelik bir düzenleme  yapılması ihtiyacı hasıl olmuştur. Bu çerçevede bu sabah sözünü ettiğiniz  düzenlemeyi ilan ettik."

"GERÇEK ANLAMDA BANKACILIK YAPANLAR ORTA-UZUN VADELİ KARLILIKLARINI YÜKSELTECEK"

SORU: "O zaman şunu anlıyoruz. Önce tavsiyede bulundunuz ama artık  düzenleme ihtiyacı doğdu. Peki uygulama nasıl olacak?"

CEVAP: "Mayıs ayından itibaren bankalar haftalık bazda aktif  rasyolarını hesaplayacak. Aktif rasyosu hesaplamasında banka bazında belirli  oranlarda mevduat büyüklüğü, toplam kredi hacmi, menkul kıymet portföyü ve Merkez  Bankası ile yapılan kur takası ile kıyaslanacak. Aktif rasyosunun herhangi bir ay  sonu itibarıyla o aya ilişkin ortalamasının mevduat bankalarında yüzde 100'ün,  katılım bankalarında ise aktife alabilecekleri finansal ürün sayısının sınırlı  olması ve müşterilerinin faiz hassasiyeti göz önünde bulundurularak yüzde 80'in  altına düşmemesi beklenmektedir. Ay sonunda aktif rasyosu bu oranların altında  kalan bankalar için aykırılık oluşturan aşım tutarı ortaya çıkacak."

SORU: "O halde BDDK, kanun kapsamındaki görevini kullanarak özel  bankaları da gerçek bankacılık yapmaya itecek diyebilir miyiz? Kararın ekonomiye  etkisinin ne kadar olmasını bekliyorsunuz?"

CEVAP: "Vatandaştan toplanan mevduatın kaynak ihtiyacı duyan reel  sektöre ulaştırılması için kredi aktarım mekanizmasının etkin bir şekilde  çalışmasını sağlamak en öncelikli konularımız arasındadır. Bu karar da kredi  sisteminin etkin şekilde çalışmasını, tasarruf sahiplerinin hak ve menfaatlerinin  korunmasını sağlayıp bu sayede finansal piyasaların gelişmesine ve finansal  istikrara katkıda bulunmasını amaçlamaktadır. Kararın etkisi açısından bankalar  arasında farklar bulunmaktadır, bazıları belirlenen eşiklerin üzerinde bazılar  ise altındadır. Daha önce de belirttiğimiz gibi proaktif düzenleme yaklaşımının  sağladığı esneklik ve hızlı hareket edebilme kabiliyeti ile bankacılık sisteminde  oluşan ihtiyaçlara zamanında yanıt vermekteyiz. Bundan sonra da gelişmelere bağlı  olarak gerekli her türlü tedbir ve önlemlerin alınacağından kimsenin şüphesi  olmasın."

SORU: "Özel bankaların bir kısmı yabancı ortaklı. Bu karar  yabancıların Türkiye'ye bakışlarını olumsuz etkileyebilir mi?"

CEVAP: "Kurumumuz düzenleme çerçevesinde kamu-özel, yerli- yabancı  sermayeli banka ayrımı yapmamaktadır. Kurul kararı bankaların daha etkin  çalışabilmesi için alınmıştır. Salgın sürecinde düzenlemeler ne kadar iyi işler  ise herkes bundan o ölçüde fayda sağlayacaktır.  Bu dönemde sahada gerçek anlamda  bankacılık yapan bankalar müşteri sadakatini de artırıp orta-uzun vadeli  karlılıklarını yükselteceklerdir."