Güncelleme : 04.07.2017 Cuma 09:54
Şifreli paralar içerisinde en çok bilinen para olan bitcoin ucuz, güvenilir ve hızlı bir ödeme yöntemi olarak tasarlandı. Yatırımcıların ve tüketicilerin bitcoin alış ve satışlarında işlem başına maliyetleri Haziran ayında ortalama 5 dolar yani yaklaşık 18 TL oldu. Bu, şifreleri paraların ortaya çıkışından bu yanaki en yüksek maliyet. İşlem başına maliyetler Haziran ayından bu yana 3,50 dolara kadar düşmüş olsa da iki yıl önce 5 sentten bile daha azdı.
BitInfoCharts verilerine göre bitcoin kullanımının artması sonucu toplam değeri şu an 40 milyar doları aşmış olan bu şifreli para birimi sınırlarına da yaklaşmış durumda. Bu nedenle bitcoin ile işlem yapmak artık daha da masraflı hale geliyor.
Bitcoin ile alışverişlerde işlem başına artan bu maliyet şifreleri paraların günlük alışverişlerde kullanılacak para birimi olmasını da zorlaştırıyor. 10 bin dolar değerinde bitcoin işlemi yapmak için 5 dolar ödemek çok fazla olmayabilir ancak eğer işlem maliyeti bir kahveden fazla olacaksa bitcoin kullanarak bir kahve satın almak şu an için pek de mantıklı değil.
Sınır ötesi para transferleri için kullanılan bazı bitcoin uygulamalarının hayatta kalabilmesi için bitcoin ağlarının daha uygun maliyette çalışıyor olması gerekiyor. Araştırma şirketi Chainalysis’in CEO’su Jonathan Levin yaptığı değerlendirmede, “Bu yüksek işlem ücretleri ile bu paranın birçok potansiyel kullanım alanının şimdiden ölmeye başladığını düşünüyorum.” diyor.
Son yıllarda tüketiciler kredi kartlarını kullanarak uçuşlarında ve otel rezervasyonlarında kullanabilecekleri ücretsiz puanların sahibi oldu. İşletmeler maliyetleri karşılarken tüketiciler kredi kartlarının kullanmalarının faydalarını gördü.
Ancak bitcoinde bu ücretler tamamen kullanıcılar tarafından karşılanıyor. Örneğin İngiltere’de eğitim gören 19 yaşındaki Cameron Oatley, arkadaşına 30 dolar değerinde bitcoin gönderdiğinde 6 dolarlık işlem ücreti ile karşılaştı.
Bitcoin “madenciler” denilen bir grup tarafından üretiliyor. Bu grup aynı zamanda şifreli ağın işleyişini sağlarken ürettikleri her bir bitcoin için işlem ücretleri üzerinden karşılık alıyorlar. Birkaç yıl öncesine kadar bu ücretler çok önemli değildi ancak şifreli paralarda artan aktivite bu durumu değiştirdi. Geçen yıl bitcoin ile yapılan işlem sayısı 100 bin iken bu rakam son günlerde 260 bine kadar yükselmiş durumda. Ancak sistemin darlığı nedeniyle şifreli para ağında saniyede yaklaşık yedi işlem yapılabiliyor.
Son kullanıcılar da alışveriş siparişlerini hızlandırmak için daha fazla işlem ücreti ödeyerek madencilerin kendi işlemlerini hızlandırmasını istiyor. Dolayısı ile ne kadar fazla işlem ücreti öderseniz işlemleriniz de o kadar hızlı gerçekleşiyor.
Örneğin Deloitte Consulting’den Eric Piscini hiçbir işlem ücreti ödemeden bitcoinlerini başka bir yere göndermek istediğinde işlemin sonuçlanması 2 gün sürdü.
Bitcoin işlem ücretleri aynı zamanda talebe göre de dalgalanıyor. İşlemler yoğun olduğunda ücretler de artıyor. Bazı bitcoin servisleri müşterilerine ortalama bir işlem ücreti belirlerken bazıların müşterileri ise ödeyecekleri işlem ücretleri kendileri belirleyebiliyor.
Bitcoin camiası artan işlem ücretlerinden kaynaklanan bu sorunu çözmek için çalışmalarını da hızlandırıyor. Ancak ağın kapasitesini artırma noktasında bitcoin dünyasında görüş ayrılıkları yaşanıyor. Ticari faaliyetlerini bitcoini temel alarak hayata geçiren girişimciler bu para birimini alışverişlerde kullanılacak bir para olarak görürken madenciler ve geliştiriciler altın gibi bir yatırım enstrümanı olarak değerlendiriyor. Bu nedenle madenciler sınırları genişletilmiş bir bitcoin dünyasında madenci olmanın daha fazla maliyetli olacağını bunun da küçük madencileri saf dışı edeceğini ve nihayetinde merkezileşen bir sistemin ortaya çıkabileceğini düşünüyor. Kısacası bu sorun çözülünceye kadar kullanıcıların işlemlerini hızlandırması için yüksek işlem ücretleri ödemesi gerekiyor. (Dow Jones)