Güncelleme : 25.10.2014 Cuma 12:13
Çin, 20 Asya ülkesiyle birlikte yeni bir kalkınma bankasının kuruluşunu yaptı. Yeni kuruluşun, ABD ve Japonya'nın denetimindeki Dünya Bankası ve Asya Kalkınma Bankası'na rakip olması bekleniyor.
Asya Altyapı ve Yatırım Bankası'nın (AIIB) kuruluşuna ilişkin iyi niyet anlaşması bugün Çin'in başkenti Pekin'de imzalandı. Gözlemciler Çin'in banka aracılığıyla bölgedeki etkinliğini artıracağına işaret ediyor.
Devlet Başkanı Şi Cinping, konuyu yaklaşık bir yıl önce gündeme getirmişti. Pekin, 50 milyar dolarlık kuruluş sermayesinin büyük kısmını karşılamayı taahhüt ediyor. Katılımcı ülkeler arasında Hindistan, Pakistan, Filipinler ve Vietnam da bulunuyor. Bankanın önümüzdeki yıl sonuna kadar Pekin'de işbaşı yapması öngörülüyor.
ABD'nin yeni bankaya karşı girişimleri
ABD, Asya'da Çin liderliğinde yeni bir banka kuruluşu fikrine soğuk bakıyor. Amerikan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki, "Bu görevde bulunan başka kurumlar var" dedi.
"New York Times" gazetesinde konuyla ilgili yayımlanan bir haberde, "ABD'li diplomatların kapalı kapılar ardında AIIB'e karşı faaliyet gösterdiği" ileri sürüldü. Washington'ın tavrı üzerine Güney Kore, Avustralya ve Endonezya'nın iyi niyet anlaşmasını imzalamaktan vazgeçtiği belirtildi. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin banka fikrinden caydırmak için Avustralya Başbakanı Tony Abbott nezdinde girişimde bulunduğu iddialar arasında yer alıyor.
1966 yılında kurulan Asya Kalkınma Bankası (ADB) da girişimi eleştirdi. ADB Başkanı Takehiko Nakao, "Memnun oldum diyemem" ifadesini kullandı. ADB'de Japonya ve ABD'nin her birinin hissesi yüzde 15,6 dolayında. Çin ise yalnızca 6,5'lik bir paya sahip.
BRICS-Bank'ın merkezi de Çin'de
Çin hükümet temsilcileri, uluslararası finans kuruluşlarında ABD'nin etkinliğinden duydukları hoşnutsuzluğu sık sık dile getirmişti. Brezilya, Rusya, Hindistan ve Güney Afrika'dan oluşan BRICS ülkeleri, Temmuz ayında Yeni Kalkınma Bankası (NDB) adını verdikleri bir bankayı kurmuştu.
NDB'nin merkezi Çin'in Şangay kentinde olacak. Yönetim, kurucu 4 ülke arasında devredecek. Her üye ülkenin kuruluş sermayesine 10 milyar dolar ayırması öngörülüyor.