Güncelleme : 12.03.2015 Cuma 14:44
Enerji sektöründen kaynaklar Irak devletinin, ülkedeki petrol sahalarını geliştiren petrol şirketlerine olan borçlarının arttığını ifade ederek, petrol fiyatlarındaki düşüşün OPEC'in ikinci büyük üreticisi olan ülkenin gelirlerini azalttığına işaret ediyorlar.
Royal Dutch Shell, BP ve Exxon Mobil gibi Batılı enerji şirketleri, ülkenin güneyindeki sahalarda çıkardıkları ve buldukları petrol karşılığında Irak yönetiminden dolar cinsi sabit bir ücret alıyorlar. Petrol fiyatlarının geçen yıl Haziran ayındaki 115 dolar düzeyine kıyasla yarı yarıya azalarak 56 dolara inmesi ise Irak'ın petrol şirketlerine ödemesi gereken ücretler için iki kat petrol üretimine ihtiyaç duyduğunu gösteriyor.
Bu, ülkenin bir kısmını ele geçiren IŞİD militanlarına karşı askeri harekat yürüten hükümetin gelirlerini daha da azaltıyor. Büyük petrol şirketlerinden birinde Irak'ta petrol arama projelerinden sorumlu bir kaynak, "Iraklıların bir sorunu var. Petrol fiyatları yarıya indiği için şirketlere hizmet ücreti karşılığı vermeleri gereken petrol miktarı iki kat arttı.
Yani Irak'ın payına daha az petrol düşüyor" dedi. Kaynaklar bu nedenle Irak'ın Batılı petrol şirketlerine vermesi gereken nakit karşılığı petrol tahsis edemediğini, söz konusu şirketler yerine nakit karşılığı kendisinden petrol satın alan şirketlere tahsis ettiği petrolü ise artırdığını belirtiyorlar. Batılı şirketlerin Irakla yaptığı petrol sahası geliştirme sözleşmeleri önceki yıllarda harcanacak büyük emeğe karşılık gelirin az olduğu sözleşmeler olarak görülüyordu. Ancak petrol fiyatlarındaki keskin düşüş kontratların çekiciliğini artırdı.
Irak petrolünün ticaretini yapan bir şirkette çalışan diğer bir kaynak, "Denge tutturmaya çalışıyorlar. Bazen dönemlik alıcılara petrol tahsis ediyorlar, bazı aylarda ise üretici şirketlere.
Nisan ayında yine dönemlik alıcılara tahsis ettikleri hacimleri artırdılar ve üretici şirketler şikayetçi" dedi. Petrol üreticisi şirketten kaynak ise Irak hükümetinin Şubat ayında verilen petrolün hizmet anlaşması çerçevesinde söz verilen dolar tutarın yarısına karşılık geldiğini ve bu nedenle şirketin petrol arama programının hedeflerini yarı yarıya azaltmak veya arama takvimini ertelemek zorunda kalacağını söyledi. Irak petrolünün ticaretini yapan başka bir şirket çalışan üçüncü kaynak ise, "Petrol çıkartan şirketler çok gergin.
Çıkarmalarına izin verilen miktarın artması gerekirken sürekli azaltılıyor. Bütçe açısından tam bir açmaz" dedi. Irak hükümetinden yetkililere konu hakkında ulaşılamadı. Ancak Petrol Bakanı Adel Abdel Mehdi bu ay başında yaptığı açıklamada, hizmet anlaşmalarının maliyetlerinin altından kalkmanın son derece zorlaştığını ifade ederek şirketlerin anlaşmalarını gözden geçirildiğini ifade etti. Bakanın verdiği bilgiye göre Irak'ın uluslararası petrol şirketlerine bu yıl 18 milyar dolar ödemesi gerekiyor. Koşulları gizli tutulan anlaşma kapsamında geçen yıl ne kadar ödeme yapıldığına dair bilgi ise verilmiyor.