Güncelleme : 19.10.2015 Cuma 13:06
Geçen hafta iki bakanın yabancıya konut satışlarının ihracat sayılıp sayılmaması konusunda iki farklı yorumunu dinledik.
Habertürk Gazetesi'nden Rahim Ak'ın haberine göre, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, konut sektörünün döviz kazandırıcı hizmet kapsamına alınması için Ekonomi Bakanlığı’nın çalışma yaptığını belirtti. Zeybekci, Maliye Bakanlığı ile çeliştikleri noktalar olduğunu ancak orta noktada buluşmak için çalıştıklarını da ekledi. Ancak Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, buna karşı çıktı. Şimşek, bu sırada inşaatçıların umutlarını da şimdilik suya düşürdü.
Çünkü onlar da biliyor ki sektörün ‘ihracatçı’ sayılması öncelikle Maliye’yi ilgilendiriyor. Yabancıya konut satışlarının ihracat sayılmasının anlamı şu: Yabancıya yapılan gayrimenkul satışı sonrası bu satışı yapacak olan inşaat şirketi aynı diğer ihracatçılar gibi Katma Değer Vergisi (KDV) iadesi alacak.
Peki ne kadarlık bir tutardan bahsediyoruz? Önce şunu belirtelim; KDV iadesi alınmasının temel kuralı üretim yapmak için satın aldığın mallara ödediğin KDV’yi eğer satış yaparken geri alma durumun yoksa devlet bu firmalara KDV iadesi ödüyor. İnşaatçılar da konut üretirken kum, demir, çimento alıyor ve bunlar için yüzde 18 KDV ödüyor. Satarken de konutun bulunduğu bölgeye göre yüzde 1, yüzde 8 veya yüzde 18 KDV alıyor. Yüzde 1 ve 8 KDV ile satılan konutlarda üste kalan KDV’yi devlet bir şekilde iade ediyor. Bu konuda da sorunlar var ama bu yazının konusu değil. Yabancıya konut satışı ihracat sayıldığında konutu satan inşaat şirketi konutun yerine bakılmadan yüzde 18 KDV iadesini alıp cebine koyacak. Bu tutar ise yabancıya yıllık 4.3 milyar dolarlık (12.5 milyar TL) satış yapan Türk şirketlerinin yüzde 18 yani 2.2 milyar liralık KDV’yi devletten iade alacakları anlamına geliyor. İşte Mehmet Şimşek’in ısrarla karşı çıkmasının altında da bu hafife alınmayacak tutar yatıyor.
HİLE YOLU ÇOK AÇIK
Konunun bir başka boyutu iadenin mantığına oturmayışı. Yurtdışına mal ihraç eden bir şirket satış yaptığı yerden KDV alma imkânı olmadığı için iade olanağı veriliyor. Oysa yurtiçinde yabancıya konut satarken KDV’li satış yapma imkânı zaten var. Dünyanın hiçbir ülkesinde uygulaması olmayan böyle bir düzenleme getirilmesi konut satışının ihracat sayılması şeklinde biraz komik bir düzenleme ile değil ancak ‘Yabancı uyruklu bir kişiye konut satış yapıldığı zaman KDV alınmaz’ şeklindeki bir iç düzenleme ile olur ki bu da yabancıya ucuza konut satmak anlamına gelir ve sadece konutu alan kişiye yarar. Diğer yandan hemen şunu da düşünebiliriz, bu düzenleme gelirse bir konutu bir gün önce yabancı birine satıp ertesi gün o kişinin evi bir Türk’e satmasını yani Türklerin de KDV’den yırtmasını kim önleyebilir?