Güncelleme : 01.12.2017 Cuma 09:17
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından oluşturulan ekim ayına ilişkin geçici dış ticaret istatistikleri açıklandı. Buna göre, ihracat ekimde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9 artışla 13 milyar 942 milyon dolara ulaştı. İthalat ise yüzde 25 artarak 21 milyar 267 milyon dolar oldu.
Bu dönemde, dış ticaret açığı yüzde 73,9 artarak 4 milyar 212 milyon dolardan 7 milyar 324 milyon dolara yükseldi.
Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, ithalat alt gruplarından gelen sinyallerin yatırımlar, üretim ve iç talep açısından olumlu bir tablo çizdiğini belirtti.
Sermaye malı ithalatının ilk yarıdaki daralmadan sonra önceki üç ayda olduğu gibi yıllık bazda yüzde 2,8 artarken, tüketim malı ithalatının da yüzde 8,3 artış ile toparlanma gösterdiğini aktaran Bürümcekçi, "Ara malı ithalatı ise önceki aylarda olduğu gibi enerji ve altın ithalatındaki yükseliş nedeniyle yüzde 35,2 oranında belirgin artış gösterdi. Öte yandan, sanayi üretimi açısından öncü olduğunu düşündüğümüz enerji ve altın hariç ara malı ithalatı (avro bazında) önceki aya göre yükselirken, yıllık bazda artışı (yüzde 31,5) da hızlandı. Bu durum, ekim ayı sanayi üretimi arındırılmamış yıllık değişimi ön tahminimiz (yüzde 5-6 arası genişleme) üzerinde risklerin yukarı yönde olduğunu düşündürdü." ifadelerini kullandı.
"EKİM AYINDA CARİ DENGE 4,0 MİLYAR DOLAR AÇIK VEREBİLİR DİYE DÜŞÜNMEKTEYİZ"
"Dış ticaret verisinden sonra, ekim ayında cari denge 4,0 milyar dolar açık verebilir diye düşünmekteyiz" diyen Bürümcekçi, son 12 aylık cari açığın da 41,7 milyar dolar seviyesine çıkacağı tahmininde bulundu.
Bürümcekçi, enerji ithalatının olumsuz etkisinin gözlenmeye devam edileceğini belirtti.
Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvci Tokalı ise dış ticaret açığında hızlanmanın yavaşlayabileceğini aktardı.
Tokalı, ekim ayında dış ticaret açığının her ne kadar önceki aya göre yavaşlama göstererek 7,3 milyar dolara gerileme göstermiş olsa da, 12 aylık verilerdeki kümülatif açıktaki artışın devam ettiğine dikkati çekti.
Petrol fiyatlarındaki artışın son aylardaki hızla devam etmesini beklemediklerinden dolayı enerji faturasındaki hızlanmanın 2018 yılında daha ılımlı boyutta kalması yönündeki öngörülerini koruduklarını anlatan Tokalı, "Bu yıl 36,5 milyar dolara yükselmesini beklediğimiz enerji faturasının (2016 yılında 27,2 milyar dolar), 2018 yılında 37,5 milyar dolar düzeyinde kalmasını bekliyoruz. Dış ticaret ve cari açık beklentilerimiz ise, 2017 için sırasıyla 72,5 milyar dolar ve 42 milyar dolar, 2018 için ise 76 milyar dolar ve 43 milyar dolar." ifadelerini kullandı.
Tokalı, Avrupa Birliği'ne (AB) avro bazlı ihracatta ise yılın ikinci yarısında toparlanma eğilimi sürmesine karşın, geçen yıla göre daha zayıf bir eğilimin söz konusu olduğunu kaydetti.
Ekim dış ticaret verileri doğrultusunda, yıllık cari açığın ekim sonunda 42 milyar dolara yaklaşacağı öngörüsünde bulunan Tokalı ancak takip eden dönemde, hem enerji maliyeti hem de iç talep koşulları nedeniyle, daha ılımlı bir seyir izlemesini beklediklerini aktardı.