Güncelleme : 30.09.2015 Cuma 11:59
Emtia fiyatları Çin ekonomisindeki yavaşlama ve ABD Merkez Bankası (Fed) faiz artırımı senaryolarının negatif etkisiyle aşağı yönlü seyrediyor.
AA muhabirinin konuya ilişkin sorularını yanıtlayan Emtia Uzmanı Ateşan Aybars, emtia fiyatlarında talep daralmasından kaynaklanan genel bir düşüş eğilimi görüldüğünü söyledi.
Doların güçlü seyrinin emtia üzerinde baskı oluşturduğunu aktaran Aybars, "Emtia üretiminde şirketler zarar ediyor ama birdenbire 'artık üretmeme' kararı almaları pek kolay bir karar değil. Üretim tarafında da fazla üretiyorlar, talep yok, dolar da kuvvetli. İşin özü bu" ifadelerini kullandı.
Fed'in faizleri bu yıl artırmasını beklemediğini dile getiren Aybars, olası bir faiz artırımının emtianın bir kısmına iyi bir kısmına kötü etki edeceğini söyledi. Aybars, "Altın ve gümüş gibi emtia, faize hassastır, Fed'in faizi artırması durumunda değer yitirir. Öte yandan Fed'in faiz oranlarını artırması eğer ekonomi eğer iyi gidiyor da faiz oranları artıyor diye bir algı gelirse bu genel olarak emtiaya talebi körükler, her şey yoluna giriyor algısına yol açar" ifadelerini kullandı.
Küresel emtia çevrelerinin dikkatle takip ettiği merkezi İsviçre'de bulunan endüstri devi Glencore'un düşen talep ve karlılıkla ilgili sorunlar yaşadığını anlatan Aybars, "Glencore'un Lehman Brothers'e benzeyeceği iddialarına katılmıyorum" dedi.
İsviçre'deki 7 bankaya yöneltilen manipülasyon suçlaması nedeniyle altın piyasalarının tedirgin olduğunu belirten Aybars, altın fiyatlarının çok sayıda değişkeni yakından izlediğini söyledi.
PETROLDEN TAHILLARA PEK ÇOK EMTİA HIZLA DEĞER KAYBETTİ
Vadeli İşlem ve Emtia Piyasaları Uzmanı Zafer Ergezen, emtia piyasalarının Çin ekonomisinin yavaşlaması ile beraber artan talep endişelerine ve Fed'in faiz artıracağı beklentisine tepki verdiğini söyledi. Ergezen, şöyle konuştu:
Emtia piyasalarında sıkıntılar, beklentilerden daha da kötüye gidiyor. Fed'in faiz artıracağı endişesi, dolar bazlı emtia fiyatlarını hızla aşağı düşürdü. Petrolden tahıllara kadar pek çok emtia son bir yılda hızla değer kaybetti.
Fed kaynaklı likiditenin azalacağı endişelerinin yanında Çin ekonomisinin yavaşlaması ise emtiaya vurulan son darbe oldu. Çünkü Çin, enerji ve metallerden tahıl emtiasına kadar birçok emtiada dünyanın en büyük tüketicisi olma özelliği taşıyor ve Çin ekonomisinin yavaşlaması demek, bu emtiaya yönelik talebin de azalacağı endişelerine yol açıyor. Yeterli talep olmayınca da fiyatlar düşüyor" ifadelerini kullandı.
KORKU EMTİA FİYATLARINDAN, ŞİRKETLERE SIÇRADI" ZORLANACAK
Emtia piyasalarının asıl korkusunun şirketlerdeki karamsarlık olduğuna dikkati çeken Ergezen, şöyle devam etti:
"Emtia fiyatlarındaki düşüş ve faizlerde artış yaşanacağı endişesi, yatırımcıların endişelerinin de artmasına yol açtı. Sonrasında korku emtia fiyatlarından, şirketlere sıçradı. Düşük emtia fiyatları nedeniyle madencilik ve emtia ticareti yapan şirketlerin finansal sıkıntıya düşmesi, piyasanın önünde büyük bir tehlike olarak görülüyor. Zaten emtia fiyatlarındaki düşüş ile beraber madencilik ve emtia ticareti yapan şirket hisselerinde sert düşüşler görülmeye başlandı. Avrupalı madencilik hisseleri 2008 seviyelerine doğru yöneldi. Bu da aslında endişenin boyutunu gösteriyor."
MADENCİLİK VE EMTİA TİCARETİ YAPAN ŞİRKETLER DAHA DA
Zafer Ergezen, hammadde fiyatlarında düşüşün, şirketlerin varlıklarında ve karlarında azalmaya yol açtığını vurgulayarak, emtia fiyatlarının, üretim maliyetinin altına düşmesi ile birçok şirketin ya zararına satış yaptığını ya da faaliyetlerini durdurma yoluna gittiğini kaydetti.
Ergezen, "Dolayısıyla karlılıklar da hızla düşüyor ve halka açık şirketlerin hisselerinde düşüşlere neden oluyor. Aynı zamanda faizlerde artış yaşanacağı endişesi geleceğe dönük beklentileri de bozmaktadır. Bunun sonucunda şirketlerin borçlanma maliyetleri artıyor veya kreditörler kredi vermekte çekimser kalabiliyor. Özkaynağı güçlü şirketler ayakta durabilirken, kimi şirketler ise sendeliyor veya daha büyük sıkıntılara düşüyor. Kısaca madencilik ve emtia ticareti yapan şirketler, finansal olarak daha da zorlanacak. Bunun sonucunda küresel piyasalarda iflasların yaşandığı ve büyük birleşmelerin olacağı zor bir döneme girebiliriz" değerlendirmelerinde bulundu.
Emtiadaki gelişmelerin Fed'e geri adım attırabileceğini ifade eden Ergezen, düşen emtia fiyatlarının enflasyon beklentilerini de düşürdüğünü kaydetti.
Hammadde talebi zayıflarken büyüme beklentilerinin de düştüğünü anlatan Ergezen, "Sorunlar, şirketlere ve finansal piyasalara yansımaktadır. Bu nedenle emtia fiyatları üzerindeki baskının devam etmesi bekleniyor" diye konuştu.