Hanehalkı bütçe araştırmasının 2015 yılı sonuçlarına göre Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı %26 ile konut ve kira harcamaları alırken, ikinci sırada %20,2 ile gıda ve alkolsüz içecekler yer aldı.
Toplam tüketim harcamalarında en düşük payı alan gruplar ise %2 ile sağlık ve %2,2 ile eğitim hizmetleri oldu. Türkiye İstatistik Kurumu'ndan yapılan açıklamaya göre, hanehalkı başına aylık ortalama tüketim harcaması 2014 yılında 2 bin 848
TL iken 2015 yılında 3 bin 43 TL olarak tahmin edildi.
TOPLAM HARCAMALARDAKİ PAYI EN FAZLA ARTAN GRUP KONUT VE KİRA OLDU
Araştırma sonuçlarına göre, konut ve kira harcamalarının payı bir önceki yıla göre 1,2 puanlık artışla %24,8’den %26’ya yükseldi. Gıda ve alkolsüz içecekler grubunun payı %19,7’den %20,2’ye, giyim ve ayakkabı harcamalarının payı, %5,1’den %5,2’ye otel, lokanta, pastane harcamalarının payı ise %6’dan %6,4’e yükseldi.
Diğer taraftan, ulaştırma harcamasının toplam harcamalardaki payı bir önceki yıla göre 0,8 puanlık düşüşle %17,8’den %17’ye geriledi. Ayrıca, mobilya ve ev eşyalarının payı %6,8’den %6,1’e, eğitim harcamalarının payı ise %2,4’den %2,2’ye düştü. Alkollü içecek, sigara ve tütün (%4,2), haberleşme (%3,7) ile çeşitli mal ve hizmet (%4,3) harcamalarının payı ise 2015 yılında da değişmedi.
GIDAYA DÜŞÜK GELİRLİ HANELER, YÜKSEK GELİRLİLERE GÖRE İKİ KAT DAHA FAZLA PAY AYIRDI Gelire göre sıralı %20’lik gruplar itibariyle tüketim harcamalarının 2015 yılındaki dağılımına bakıldığında en düşük gelir grubu olan birinci %20’lik grupta yer alan hanehalklarının gıda ve alkolsüz içecekler harcamasına ayırdığı pay %30,2 iken, en yüksek gelir grubu olan beşinci %20’lik gruptaki hanehalklarının ayırdığı pay %14,6 oldu.
Eğitim hizmetleri harcamalarına ayrılan pay ise birinci % 20’lik grupta %0,4 iken beşinci %20’lik grupta %3,9 oldu. Toplam tüketim harcamasının %8,7’sini birinci %20’lik gelir grubundaki hanehalkları, %38,5’ini ise beşinci %20’lik gelir grubundaki hanehalkları gerçekleştirdi. Harcama grupları itibarıyla, toplam gıda ve alkolsüz içecekler harcamasının %13’ü birinci %20’lik gelir grubundaki hanelere, %27,8’i beşinci %20’lik gelir grubundaki hanelere ait oldu.
Konut ve kiraya yapılan harcamaların %10,7’sini birinci %20’lik gelir grubundaki hanehalkları, %34,4’ünü ise beşinci %20’lik gelir grubundaki hanehalkları gerçekleştirdi.
Toplam eğitim hizmetleri harcamalarında ise birinci %20’lik gelir grubun payı %1,6 iken beşinci %20’lik gelir grubunun payı %68,9 oldu. Ulaştırma için yapılan harcamaların %4,2’si birinci %20’lik grupta yer alan hanehalklarına ait iken %47,5’i beşinci %20’lik grup tarafından yapıldı.