İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından Türkiye ve İstanbul İmalat Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) anketlerinin eylül ayı sonuçları açıklandı.
Buna göre, ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansının ölçümlenmesinde referans kabul edilen İSO Türkiye İmalat PMI eylülde eşik değer olarak kabul edilen 50 seviyesine yükseldi. İSO İmalat PMI, ağustos ayında 48 düzeyinde gerçekleşmişti.
İSO İmalat PMI'nın eylülde 50'ye yükselmesi ile sektör daha istikrarlı bir görünüme kavuşurken, faaliyet koşullarında 17 aydır süren yavaşlama eğilimi de sona ermiş oldu.
Yeni siparişler eylülde son bir buçuk yıllık dönemde ilk kez büyüme gösterdi. Yeni ihracat siparişlerinde ise yavaşlama devam etti. Toplam yeni siparişlerdeki yükseliş, bazı firmaları üçüncü çeyreğin sonunda üretimi artırmaya teşvik etti.
Diğer taraftan, anket katılımcıları zorlu ekonomik ortamın devam ettiğini belirtti. Böylece eylül ayında üretim yatay seyretti. Yeni siparişlerin yeniden büyümeye başlamasıyla birlikte istihdam son 14 ayda ilk kez artış kaydetti ancak yeni siparişlerde olduğu gibi istihdamdaki artış da sınırlı düzeyde gerçekleşti.
Girdi maliyetleri enflasyonu dört ay boyunca azalarak eylülde son üç yılın en düşük düzeyinde kaydedildi. Türk lirasındaki zayıflık nedeniyle girdi maliyetleri artmaya devam ederken son dönemde
para biriminde sağlanan göreli istikrarın enflasyondaki yavaşlamayı desteklediği belirtildi.
Anket sonuçlarına göre, eylülde maliyetler üzerindeki baskının azalması, imalatçılara son sekiz ayda ilk kez satış fiyatlarını indirme olanağı sağladı. Yeni siparişler büyüme bölgesine geçerken, devam eden zorlu piyasa koşullarının etkisiyle imalatçıların stok artırma konusundaki isteksizliği devam etti.
Bunun sonucu olarak, satın alma faaliyetleri, girdi stokları ve nihai ürün stokları eylülde geriledi.
İSO İSTANBUL İMALAT PMI EYLÜLDE 51,9'A YÜKSELDİ
İSO İstanbul İmalat PMI ağustos ayında bulunduğu 49,6 seviyesinden yükselişe geçerek eylülde 51,9'a çıktı. Eşik değer olarak kabul edilen 50'nin üzerine çıkan endeks, sektörün faaliyet koşullarında ılımlı bir güçlenmeye işaret etti ve böylece Temmuz 2018'den beri ilk kez iyileşme gerçekleşti.
Faaliyet koşullarındaki iyileşmede, talebin güçlendiğine ilişkin işaretler belirleyici oldu. Yeni siparişler üst üste ikinci ay artarken, artış hızı Şubat 2018'den beri görülen en yüksek oranda gerçekleşti. Yeni ihracat siparişlerindeki artış ise oldukça ılımlı düzeyde kaydedildi.
Yeni siparişlerdeki iyileşmeye paralel olarak üretim de arttı. Böylece üretim son 3 ayda ikinci kez artış gösterdi.
Üretimdeki büyümeyi desteklemek amacıyla imalatçılar hem istihdam düzeyini hem de satın alma faaliyetlerini artırdı. İstihdam yaratma hızı Mart 2018'den beri en yüksek düzeyde gerçekleşirken, girdi alımları ise son 15 ayda ilk kez artış kaydetti.
Girdi fiyatlarındaki artış, Ocak 2015'ten beri kaydedilen en düşük oranda ve seri ortalamasının belirgin bir şekilde altında ölçüldü. Maliyet enflasyonundaki gerileme, imalatçıların nihai ürün fiyatlarını düşürmesine de imkan sağladı. Fiyatlarda kaydedilen ılımlı düşüşle birlikte nihai ürün fiyatlarındaki altı aylık enflasyon sona erdi.
Açıklamada görüşlerine yer verilen IHS Markit Direktör Yardımcısı Andrew Harker, "Türkiye PMI anketinin son verilerindeki en önemli pozitif bulgu, yeni siparişlerin büyüme bölgesine geçmesi oldu. Bu sayede üretim istikrar kazanırken istihdamda da artış gerçekleşti. Mevcut eğilimin devam etmesi halinde, veriler 2019'un son çeyreğinde büyümenin güçlenebileceğine ve zorlu bir dönemin ardından firmaların bazı olumlu haberler alabileceğine işaret ediyor." değerlendirmelerinde bulundu.