Kamu ve özel bankalar arasındaki fark mevduat faizlerine de yansıdı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) politika faizinde  indirimlerini sürdürmesi, kredi faiz oranlarında düşüşü beraberinde getirirken,  mevduat faizlerinde de tek hanelere inildi.

Bazı özel bankalar mevduat faizlerini yüzde 6'ya kadar indirirken,  kamu bankalarında mevduat faizleri yüzde 9 seviyesinde bulunuyor. Bazı özel  banklarda kampanya kapsamında tüketici kredilerinde aylık faiz yüzde 1'in altına  gerilese de ticari kredilerde faiz oranları 1,20-1,75 aralığında değişiyor. Bu  kredilerin yıllık faiz oranları da yüzde 12 ile 20 seviyelerini buluyor.

Kamu bankaları özellikle yeni tip corona virüs (Kovid 19) salgını  döneminde kredi kanallarını açık tutarak kredi hacmini artırırken hem bireysel  hem de ticari kredilerde aylık yüzde 1'in altında faiz oranlarıyla ekonomiye  desteğini sürdürdü. Kamu bankalarında ticari kredilerde yıllık maliyet yüzde  10-14 seviyelerinde oluştu. Böylece kamu bankaları paraya ihtiyacı olanı da  tasarruf sahibini de destekleme yoluna gitti.

Bankaların kredi ve mevduat faizleri makasına bakıldığında kamu ve  özel bankalar arasında makasın açıldığı dikkati çekiyor. Kamu bankalarında  kredi-mevduat faizi arasında fark ortalama 3-4 puan arasında değişirken, özel  bankalarda bu fark 10 puanın üzerine çıkabiliyor.

Bankacılık analistleri, kamu bankalarının mevduatı hızla krediye  dönüştürdüklerini, müşterilere de faiz avantajı sunarak gerekli mevduatı  alabildiklerini söyledi.

Kamu bankaları özellikle tasarruf sahiplerine enflasyonun üzerinde  yıllık getiri sağlarken, kredi tarafında da maliyetleri asgaride tutarak  kredi-mevduat faiz makasının açılmamasına azami gayret gösteriyor.

Analistler, kamu bankalarının özellikle müşterilerine çapraz ürün  satışı ve uzun süreli müşteri kazanımı gibi unsurların yanı sıra ülkenin  geleceğine olan güvenin etkisiyle orta-uzun vadeli karlılıklarını  yükselteceklerini vurguladı.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) nisan ayındaki  aktif rasyosu düzenlemesiyle bankaların kaynaklarını daha verimli kullanmasının  ve reel sektörün ihtiyacı olan finansmana daha rahat erişebilmesinin önünü  açtığını hatırlatan analistler, kamu bankalarının aktif rasyo konusunda elinin  rahat olduğunu belirtti.

Bankacılık analistleri, diğer taraftan bazı özel bankaların kredi  hacmini artırarak ya da mevduat faizlerini düşürerek mevduat hacmini azaltmak  suretiyle aktif rasyosunu dengeleyebildiğini de kaydetti.

MEVDUATTA KAMU BANKALARININ PAYI ARTIYOR

Tasarruf sahipleri, enflasyonun altında yıllık getiri elde etmemek  adına görece yüksek mevduat faizi veren kamu bankalarına yönelirken, toplam  mevduat sektör genelinde artış gösterdi.

AA muhabirinin BDDK verilerinden derlediği bilgiye göre 27 Mart-30  Nisan'ı kapsayan 1 aylık dönemde bankacılık sektörünün toplam TL mevduatı yüzde  9,4 artış göstererek 1 trilyon 462,7 milyar TL'ye yükseldi.

Son bir aylık dönemde kamu bankalarının TL cinsi mevduatları yüzde  20'ye yakın arttı. Bu dönemde kamu bankalarının TL mevduatları 111,5 milyar TL  artarak 693,8 milyar TL'ye ulaştı.

Aynı dönemde yabancı bankalardaki mevduat artışı yüzde 2,6 olurken,  yerli özel bankalardaki mevduat artışı yüzde 1,4'te kaldı. 30 Nisan itibarıyla  yabancı bankalarda 361,1 milyar TL, yerli özel bankalarda da 407,8 milyar TL  mevduat bulunuyor.

Toplam TL mevduatlar içinde kamu bankalarının payı son bir aylık  dönemde 3,9 puan artarak yüzde 47,4'e ulaştı. Aynı dönemde yerli özel bankaların  payı 2,2 puan gerileyerek yüzde 27,9'a, yabancı bankaların payı da 1,6 puanlık  düşüşle yüzde 24,7'ye indi.