Kartlı ödeme tutarı 1 trilyon TL`ye yaklaştı

Bankalararası Kart Merkezince (BKM) tarafından 2019 yılı kartlı ödeme verileri açıklandı. BKM,  Türkiye’de kartlı ödemeler ve nakitsiz ödemeler toplumu hedefine yönelik  çalışmalar konusunda 2019 yılında yaşanan gelişmeleri yıllık değerlendirme  raporuyla ortaya koydu.

Buna göre, 2019 "nakitsiz ödemeler" için dönüm yılı oldu. Geçen yıl  kamu tahsilatlarında kart kabulü yaygınlaşırken, toplam kartlı ödemeler yüzde 20  büyüyerek 1 trilyon TL'ye yaklaştı. Her 3 kartlı ödemeden 1'inin banka  kartlarıyla yapıldığı 2019 yılında, her 5 TL'lik kartlı ödemeden 1 TL'si ise  internetten gerçekleşti.

TOPLAM KART ADEDİ 236 MİLYON

Kredi kartı sayısı, yeni kullanıcılarla birlikte, 2019 yılında bir  önceki yıla kıyasla yüzde 5 artışla yaklaşık 70 milyona ulaşırken, banka kartı  sayısı ise yüzde 14 artışla 166 milyona çıktı. Böylece toplam kart adedi 236  milyona ulaştı. Türkiye hem kredi kartı hem de banka kartı adedinde Avrupa'da ilk  sırada kalmaya devam etti.

KARTLI ÖDEMELER HER GEÇEN GÜN DAHA ÇOK TERCİH EDİLİYOR

Banka kartlarıyla yapılan ödeme tutarı yüzde 37 artışla 134 milyar  TL'ye, kredi kartlarıyla yapılan ödeme tutarı ise yüzde 17 artışla 844 milyar  TL'ye ulaştı. Böylece, toplam kartlı ödeme tutarı 1 trilyon TL barajına yaklaşmış  oldu. Kartların kullanım alanı hızla yaygınlaşırken geçen yıl yüzde 38 olan  kartlı ödemelerin hane halkı tüketimi içindeki payı, bu yıl yüzde 41 gibi önemli  bir seviyeye ulaştı. 

BANKA KARTLARI İLE YAPILAN İŞLEMLER İÇERİSİNDE ÖDEME İŞLEMLERİNİN PAYI YÜZDE 60'A ULAŞTI

Rapora göre, her 3 kartlı ödemeden 1'i banka kartıyla gerçekleşirken,  banka kartları ile yapılan işlemler içerisinde ödeme işlemlerinin payı yüzde 60  oldu. Bu oranın 2010'da yüzde 24 olduğu görülürken, 10 yıldan daha kısa sürede  yaşanan böylesine hızlı bir değişim, banka kartlarının bir ödeme aracı olarak her  geçen gün daha çok kabul gördüğünü ortaya koydu. Banka kartlarıyla beraber ticari  kredi kartları da 2019 yılında ödemelerde daha çok kullanıldı.

Ticari kredi kartlarıyla yapılan ödemeler yüzde 19 artışla 209 milyar  TL'ye ulaşırken, bu ödemelerin toplam kredi kartı ödemeleri içindeki payı ise  yüzde 25 oldu.

2019'DA HAVA YOLLARI YİNE ZİRVEDE

Bir önceki yıl olduğu gibi 2019 yılında da hava yolları sektörü kartlı  ödemelerde en fazla artış gösteren sektör oldu. Hava yolları sektöründe kartlı  ödemeler 2019 yılında yüzde 41 artarak 29 milyar TL'ye ulaşırken, bu sektörü  yüzde 35'lik artış ve 50 milyar TL'lik kartlı ödeme tutarıyla restoran ödemeleri  izledi. Üçüncü sırada ise 2018 yılında en hızlı büyüyen sektörler listesinde ilk  beşte yer almayan giyim sektörü yüzde 31'lik artış ve 89 milyar TL'lik ödeme  tutarıyla yer aldı. Bunu, yüzde 30'luk artış ve 23 milyar TL'lik kartlı ödeme  tutarıyla konaklama sektörü, yüzde 29'luk artış ve 31 milyar TL'lik kartlı ödeme  tutarıyla seyahat acenteleri izledi.

En fazla kartlı ödeme yapılan sektörlerde ise ilk sırayı 181 milyar TL  ile market ve AVM'ler aldı. Bu iki sektörü 89 milyar TL ile giyim, 85 milyar TL  ile akaryakıt, 72 milyar TL ile küçük gıda perakendesi ve 53 milyar TL ile  elektronik eşya sektörleri takip etti.  

İNTERNETTEN KARTLI ÖDEME TUTARI 190 MİLYAR TL OLDU

2019 yılında kartlı ödemelerin internette kullanımı hızla  yaygınlaşırken, internetten alışveriş deneyimi yaşayan kişi sayısı da artmaya  devam etti. 2018 yılında 139 milyar TL olarak gerçekleşen internetten kartlı  ödemeler, 2019'da yüzde 37 artarak 190 milyar TL'ye yükseldi. Rapora göre, genç  nüfusun ve dijital dönüşümün etkisiyle, internetten yapılan kartlı ödemelerin  toplam içindeki payı ise yüzde 18'i geçti. Yani, her 5 TL kartlı ödemenin 1 TL'si  artık internetten yapılır hale geldi.

TEMASSIZ ÖDEMELER 4 YILDA 17 KATINA ÇIKTI

Rapora göre, temassız kart sayısı her geçen gün artmaya devam ediyor.  Her 2 kredi kartından 1 tanesinin temassız özellikli olduğu 2019 yılında,  temassız kredi kartı adedi 38 milyona ulaştı. Banka kartlarında da temassız  dönüşüm hızla devam ederken, temassız banka kartı adedi 36 milyona, toplam banka  kartları içindeki temassız payı ise yüzde 21'e yükseldi. Her üç terminalden ikisi  temassızı desteklerken, temassız terminal adedi 2015'ten bugüne 5 kat arttı ve  1,56 milyon adede ulaştı. Temassız kart adedi ve terminal sayısındaki bu  gelişimle birlikte, temassız ödeme adedi son 4 yılda 17 katına çıkarak 2019'da  502 milyon adet oldu. Bugün gelinen noktada günde 2 milyondan fazla temassız  işlem yapılırken, yüz yüze yapılan her 7 ödemeden 1'i artık temassız gerçekleşir  duruma geldi.  

YABANCI HARCAMALAR İKİ KATINA ULAŞTI

2019 yılında yabancı kartlarla Türkiye'de yapılan alışverişler geçen  yılın 2 katına çıkarak 82 milyar TL'ye yükseldi. Gelen yabancı ziyaretçi  sayısında da zirveye ulaşılan 2019 yılında 23 milyon farklı yabancı kartla, kart  başına 3 bin 500 TL ödeme gerçekleşti, yabancı kartlarla işlem başına yapılan  ortalama ödeme tutarı ise 753 TL olarak belirlendi.

2019 YILININ KARTLI ÖDEME "EN"LERİ

BKM raporunda, 2019'da kartlı ödemelerin "en"lerine de yer verdi.  Geçen yılın ödemeler ekosistemine dair "en"leri şöyle sıralandı:

"En fazla kartlı ödeme adedi 23 milyon işlemle 31 Aralık'ta yılbaşı  alışverişlerinde gerçekleşti. 2019 yılında 4,2 milyar TL ile en fazla kartlı  ödeme tutarının gerçekleştiği gün MTV ödemelerinin yapıldığı 31 Temmuz  oldu. İnternetten en fazla kartlı ödeme 1,4 milyar TL ile Muhteşem Cuma olan 29  Kasım'da gerçekleşti. 31 Aralık'ta yılbaşı alışverişleri için 2 milyon kartla  yapılan 2,7 milyon işlemle temassız ödeme rekoru kırıldı. Yabancı kartlarla 383  milyon TL ile en fazla ödeme yapılan gün ise yaz tatilinin sonuna denk gelen 25  Eylül oldu."   

"KAMUDA KART KABULÜ 'NAKİTSİZ ÖDEMELER' AÇISINDAN ÖNEMLİ"

Açıklamada rapora ilişkin görüşlerine yer verilen BKM Genel Müdürü Dr.  Soner Canko, son dönemde kamuda kart kabulüne ilişkin yaşanan gelişmelerin  "nakitsiz toplum" hedefi için önemli bir katkı sağladığını dile getirdi.

Canko, kartlı ödemelerin özellikle kamu tahsilatlarında  yaygınlaşmasının, bireylerin kart kullanım alışkanlığı kazanması açısından  oldukça önemli olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"Bu konuda son dönemde güzel gelişmelere tanık oluyoruz. Örneğin, 1  Şubat 2020'den itibaren artık noterlerde kartla ödeme yapabileceğiz. Ayrıca,  Ankara'da artık temassız kartlarla toplu taşıma hizmetlerinden  faydalanılabilmesi, İspark'ta kart kabul edilmeye başlanmış olması, gümrüklerde  ortak POS uygulamasının devreye alınmış olması, çeşitli vergi ve harç  ödemelerinin Gelir İdaresi Başkanlığı'nın İnteraktif Vergi Dairesi kanalından  kartlarla tahsil edilmesi de son dönemlerin güzel gelişmeleri. Ancak tabii ki  kamu tahsilatlarında kartlı ödemelerin payının daha da artması gerekiyor. Bunun  için özellikle İstanbul ve diğer büyükşehirlerin toplu taşıma araçları, vergi  daireleri, araç muayene istasyonları, tapu müdürlükleri, emniyet ve trafik şube  müdürlükleri, adliyeler, kamu hastaneleri ve SGK merkezleri gibi kamu  kurumlarında yapılan tahsilatlarda da kartların kullanılabiliyor olması çok  önemli. Kamu tahsilatlarında, mevcutta kartlı ödemelerin payı diğer alanlardakine  kıyasla düşük. Bu oran arttıkça ülkemizde kartlı ödeme yaygınlığı daha da  artacaktır."