Küresel büyüme koronavirüs tehdidi altında

Küresel finans krizi sonrası geçen 10 yılda potansiyel büyüme  seviyesine ulaşamayan dünya ekonomisi, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde  ortaya çıkan sorunlarla baş etmek zorunda kalıyor.

Yakın dönemde Brexit, ticaret savaşları, AB'deki toplumsal hareketler  ve dünya genelinde artan jeopolitik riskler küresel büyümeyi aşağı çekerken, 2020  yılında ise Çin'de ortaya çıkan ve hızla yayılan Kovid-19 salgını ana gündem  maddesi oldu.

Geçmiş yıllarda SARS ve MERS virüsleriyle kıyaslandığında insanlara  daha hızlı bulaşan Kovid-19 virüsünün ekonomiye vereceği tahribatın etkileri öncü  verilere yansımaya başladı.

SARS ve MERS salgınlarının görüldüğü 2003-2012 yılları dikkate  alındığında, bugün hem küresel ticaret hacmi hem de uluslararası seyahat ve  turizm faaliyetlerinin daha fazla olduğu göze çarpıyor.

2017 yılında yüzde 3,9 büyüyen dünya ekonomisi, 2018 ve 2019'da  sırasıyla yüzde yüzde 3,5 ve yüzde 2,9 büyüme kaydetti. Ekonomik Kalkınma ve  İşbirliği Örgütü (OECD), koronavirüs endişesiyle bu yıl için küresel ekonomik  büyüme tahminini 0,5 puan düşürerek yüzde 2,4'e çektiğini duyurdu.

ÇİN'DE PMI VERİLERİ DARALMAYA İŞARET EDİYOR

Dünyanın ikinci büyük ekonomisi konumundaki Çin, koronavirüs salgınından en fazla etkilenen ülkelerin başında geliyor. Koronavirüsün ortaya  çıkması, uluslararası tedarik zincirlerinde aksamalara yol açarken, küresel  ticarete de negatif yansıdı.

Büyümenin öncü göstergelerinden imalat sanayi Satınalma Yöneticileri  Endeksi (PMI), şubat verileri açıklanmaya başladı. 50 seviyesinin altının  daralmaya işaret ettiği veri, ülke içindeki ekonomik aktivitenin ölçülmesinde  önemli rol oynuyor.

Buna göre, Çin Lojistik ve Satınalma Dairesi'nin açıkladığı şubat ayı  imalat sanayi PMI verisi 35,7 ile bu istatistiğin yayımlanmaya başladığı 2005'ten  bu yana en düşük seviyeye geriledi.

Çin'de Caixin tarafından açıklanan bir diğer imalat sanayi PMI'ı ise  40,3 seviyesine indi. Bu seviye, istatistiğin yayımlanmaya başladığı 2017  yılından bu yana en düşük seviyeye işaret etti.

Analistler, ilk çeyrekte Çin'de ekonominin sıfıra yakın büyüyeceğini  ya da daralacağını tahmin ederken, bunun da aynı zamanda küresel ekonomiyi  olumsuz etkilemesinin beklendiğini kaydetti.

Asya'nın en büyük ikinci ekonomisi Japonya'da da imalat sanayi PMI  şubatta 47,8'e geriledi. Bu veri de istatistiğin yayımlanmaya başladığı tarihten  bu yana en düşük seviyesine geriledi.

AVRUPA VE ABD TARAFINDA PMI'LAR SAKİNLİĞİNİ KORUYOR

Avrupa'nın en büyük ekonomisi Almanya'da imalat sanayi PMI, son 2 ayda  yükseliş eğiliminde hareket ederken, Aralık 2019'da 43,7 seviyesinde bulunan  veri, geçen ay 48'e çıktı.

Avro Bölgesi imalat sanayi PMI'ı da Almanya'ya benzer bir eğilim  göstererek son 2 ayda artarak 49,2 seviyesine ulaştı. İngiltere ekonomisinde de  çarkların hızlandığına işaret eden imalat PMI verisi, şubatta 51,7'ye yükseldi.

ABD'de ise imalat sanayi PMI verisi, önceki aya göre sınırlı bir geri  çekilme yaşasa da 50 seviyesinin üzerinde kalmayı başararak 50,7 oldu. ABD'de bir  başka önemli endeks olan ISM imalat endeksi de şubatta hafif geri çekilerek  50,5'ten 50,1'e indi.

Öte yandan, global imalat sanayi PMI endeksi, 2009'dan bu yana en  hızlı geri çekilmeyle 50,4'ten 47,2'ye düşerek küresel çapta imalat sektöründeki  yavaşlamanın büyüklüğünü ortaya koydu.

Analistler, Avro Bölgesi ekonomilerinde Kovid-19 salgınının  etkilerinin beklenenin aksi yönde olduğunu, Çin kaynaklı arz açığının bu bölgeye  kaymış olabileceğini söyledi.

Küresel anlamda birçok mal grubunun tedarikinde gecikmelerin yaşanması  nedeniyle firmaların likidite sıkıntısı yaşayabileceğini ifade eden analistler,  hem arz hem talep tarafında yaşanan gerilemenin küresel ekonomik büyümeyi önemli  oranda sınırlayabileceğini, yılın ilk çeyreği için ise birçok ekonominin  beklentilerin oldukça altında büyüyebileceğini kaydetti.