Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) "2017 Konut Fiyat Endeksi Değerlendirme Raporu"nu açıkladı. Rapora göre 2017 yılında, konut alımlarını teşvik amacıyla getirilen yasal düzenlemeler, kentsel dönüşüm projeleri ile diğer büyük projelerin sağladığı avantajlar ve yabancı yatırımcı ilgisi konut satışlarında canlılığın devam etmesini sağladı. Ancak konut fiyatlarındaki nominal artış hızı yavaşlarken, reel olarak fiyatlarda gerileme oldu.
Konut satışları Türkiye genelinde 2017'de bir önceki yıla göre yüzde 5,1 artış gösterdi. Bununla birlikte, konut kredisi faiz oranlarında görülen artışa rağmen, Türkiye genelinde ipotekli konut satış adedi ve ipotekli konut satışlarının toplam içindeki payı bir önceki yıla göre sınırlı da olsa yükseldi.
İpotekli satışlar başta İstanbul ve Ankara gibi büyük şehirler olmak üzere bazı illerde geriledi. Yapı kullanım izni ve ilk el satış adetleri bir önceki yıla göre artarken, daha önceki yıllarda olduğu gibi 2017 yılında da yapı kullanım izinlerinin ilk el konut satış adedinden daha yüksek olduğu gözlendi.
Yabancılara konut satışları, vatandaşlık ve KDV muafiyeti gibi yasal düzenlemelerin de etkisiyle bir önceki yıla göre arttı. Bununla birlikte, Hedonik Konut Fiyat Endeksi (HKFE), 2017 yılında reel olarak ortalama yüzde 0,6 azaldı.
Bu gelişmede, önemli oranda artan inşaat maliyetlerinin fiyatlara yansıtılamaması ve başta İstanbul olmak üzere daha önce hızlı fiyat artışı olan bazı bölgelerde fiyatlarda gözlenen düzeltmelerin de etkisi olduğu düşünüldü.
"İSTANBUL'DA KONUT YATIRIMLARININ GERİ DÖNÜŞ SÜRELERİ KISALDI"
Rapora göre Türkiye genelinde, HKFE yıllık artış oranı kira artış oranından daha yüksek gerçekleşti. Bununla birlikte, İstanbul'da konut fiyatlarının artış hızındaki yavaşlama nedeniyle, konut yatırımlarının geri dönüş süreleri kısaldı.
İzmir'de ise göç ve benzeri demografik değişiklikler, kentsel dönüşüm, markalı konut projeleri, büyük altyapı projeleri, konut fiyatlarındaki artışın hız kazanmasına neden oldu ve konut yatırımlarının geri dönüş süreleri arttı.
Raporda, şunlar kaydedildi:
"Konut kredisi' anahtar kelimesi ile 'Google Trends' kullanılarak oluşturulan arama hacmi endeksinin Konut Fiyat Endeksi kapsamında derlenen veri adedi için bir öncü gösterge olabileceği gözlenmiştir. Buna göre 2018 yılının ilk aylarında kullandırılan konut kredisi adedinin yıllık olarak gerileyeceği beklenmektedir. Sonuç olarak, konut arzının artmaya devam ettiği 2017 yılında, getirilen yasal düzenlemeler talebi desteklerken, bölgesel fiyat düzeltmelerinin yanı sıra, maliyet artışlarının fiyatlara yansıtılamaması nedeniyle konut fiyatlarındaki nominal artışın sınırlı düzeyde kaldığı değerlendirilmektedir."