`Örtülü faiz artışı gündeme gelebilir`

Seçimler öncesi, siyasilerin büyümeyi hızlandırma baskısının arttığı bir dönemde TCMB'nin kısa vadeli faizleri artıramayacağı öngörülürken, ekonomistler Merkez Bankası'nın likidite adımları ile sıkılaştırma yaparak TL'deki değer kaybını sınırlamayı tercih etmesini bekliyorlar.

Siyasilerden gelen baskı nedeniyle TCMB'nin faiz artırımına gitme olasılığı çok düşük görülürken, piyasa oyuncuları 35 milyar dolara gerileyen net rezervleri eritmeden TL'deki negatif ayrışmayı engelleyecek ve kurdaki yükselişin enflasyona geçişkenliğini sınırlayacak adımların ancak "örtülü faiz artışı" olarak görülen likidite politikaları ile atılabileceğini belirtiyorlar.
 
TCMB'nin TL'deki değer kaybının devam etmesine göz yummak gibi bir seçeneğinin olmadığına dikkat çekilen Citibank raporunda, Merkez Bankası'nın politik nedenlerle faiz artıramayacağı ve nispeten düşük rezervler nedeniyle agresif döviz satışının da bir seçenek olmadığına vurgu yapıldı.

Raporda, "TCMB, en azından kısa vadede, doğrudan faiz artıracak bir pozisyonda olamaz ve agresif şekilde döviz satamazsa bu durumda liradaki değer kaybının önüne geçmek için ne yapabilir? TCMB bundan önce alışılagelmişin dışında politikalara başvurmuştu.

Bu nedenle TCMB'nin, para politikasını sıkılaştırmak için istediği an kullanıma sokabileceği yeni bir yaklaşımı ortaya koyması bizi şaşırmayacaktır. Örneğin, TCMB daha önceki istisnai gün yaklaşımına benzer şekilde, PY'ler dahil tüm piyasa oyuncularına önceden belirlenmiş bir faizle likidite vermek suretiyle karmaşık bir sıkılaştırmaya gidebilir" denildi.

ENFLASYONA ETKİ 1.5 PUANI BULABİLİR
 
Analistler TL'deki değer kaybının devam etmesi halinde TCMB'nin ana görevi olan fiyat istikrarına ilişkin risklerin daha da belirginleşebileceğini, ve TCMB'nin enflasyon için yüzde 5.5 olarak açıkladığı tahminini yukarı revize etmek zorunda kalacağını belirttiler.

TCMB'nin TL'deki değer kaybını azaltmak için mutlaka bir adım atması gerektiğini belirten BGC Partners Başekonomisti Özgür Altuğ, TL'deki değer kaybının yaklaşık 1.5 puanlık ek enflasyon maliyeti olarak yansıyacağını belirterek, "Etkisi tartışılabilecek birçok mini adımı dışarıda bırakırsak TCMB'nin üç tane etkili silahı var. Bunlardan birincisi faiz artırmak. Seçim öncesi bu ihtimalin düşük olduğunu söylemek büyük bir tahmin olmayacaktır.
 
İkinci seçenek döviz rezervini kullanarak müdahale. Fakat burada da TCMB'nin net döviz rezervinin yeniden 35 milyar dolar seviyesine gerilediğini unutmamak gerekiyor. Diğer bir ifadeyle net cephanemiz sınırlı" dedi. Son ve kısa vadede kullanılması en muhtemel olanının TL likidite yönetimi seçeneği olduğunu söyleyen Altuğ, "TCMB yaklaşık 55 milyar TL'lik fonlama yapıyor.

Bu miktar esasında neredeyse piyasanın ihtiyacı olan likiditenin ancak karşılanması demek. TCMB'nin yüzde 7.5'ten verdiği haftalık fonlamayı biraz daha azaltarak piyasa faizlerinin bir miktar daha yükselmesini beklemek en mantıklı yaklaşım olacak gibi gözüküyor" diye konuştu.

ÖRTÜLÜ FAİZ ARTIŞI

Piyasa TL'deki değer kaybının devam etmesi halinde TCMB'nin piyasada "örtülü faiz artışı" olarak da nitelendirilen adımlara bir an önce başlaması gerektiğini düşünüyor. Geçmişte de sıklıkla kullanılan bu adımların başında ise ek parasal sıkılaştırma (EPS) ve istisnai günler akla geliyor. TCMB bu yöntemlerle haftalık repo faizinden fonlama sağlamamış ve piyasada gecelik faizlerin faiz koridorunun üst bandının da üzerinde oluşmasını sağlamıştı. TCMB en çok tartışılan adımlarından birini ise 500 baz puanlık faiz artışının hemen öncesinde atmıştı.
 
TCMB, 21 Ocak 2014'te PPK'da tüm faizleri sabit tuttuğunu açıklamış ancak piyasadaki faizlerin üst bant olan yüzde 7.75 yerine bundan sonra gerektiğinde yüzde 9 civarında oluşmasını sağlayacağını açıklamıştı. HSBC Hazine Grup Başkanı Fatih Keresteci, "Piyasaların önemli bir kısmı TCMB'nin faiz artıramayacağını düşündüğünden dolayı, döviz kurunun daha da yukarılara gidebileceğine ilişkin spekülasyonlara giriyorlar.

Bu spekülasyonları kırmanın en başarılı yolu, faiz artırılmasa dahi, faiz artırılabileceğinin hissettirilmesidir" dedi ve ekledi: "Bunun da yolu, ilk olarak, TCMB'nin haftalık repo ihalelerine ara verip fonlama maliyetini, koridorun üst kısmına doğru çekmekle başlayabilir. Bu yönde bir adım, piyasalarca 'tüm araçlar masanın üzerinde' algısına neden olarak, dövizin ateşini düşürebilir.

Ancak, TCMB'nin bu yönde bir adım atmaması, 'elinin kolunun bağlı olduğu' algısına neden olabileceğinden dolayı, TL'de daha fazla değer kaybını tetikleyebilir."