Güncelleme : 04.12.2014 Cuma 16:40
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından görüşe açılan taslağa göre, petrol piyasasında dağıtıcı lisansı sahipleri, bayilerinde kaçak akaryakıt satışının yapılmasını önleyen teknolojik yöntemleri de içeren bir bayi denetim sistemi kuracak ve uygulayacak.
EPDK, Petrol Piyasasında Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Bayi Denetim Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Kurul Kararında Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kurul Kararı Taslağını görüşe açtı.
İstasyon otomasyon sistemi", "bayi denetim sistemi", "kayıt dışı ikmal" gibi tanımlar getiren taslakta öngörülen değişiklikle, dağıtıcı lisansı sahiplerine, bayilerinde kaçak akaryakıt satışının yapılmasını önleyen teknolojik yöntemleri de içeren bir bayi denetim sistemi kurma ve uygulama zorunluluğu getirilecek.
Bu kapsamda dağıtıcı lisansı sahibi, akaryakıt istasyonlarında akaryakıt hareketlerinin elektronik ortamda izlenebilmesine yönelik istasyon otomasyon sistemi kuracak. Bayi denetim sistemiyle bayilerindeki akaryakıt hareketlerini izleyip raporlayacak.
Dağıtıcı lisansı sahiplerinin ve bayilik lisansı sahiplerinin Kurum tarafından bayilik lisansında dağıtıcı değişikliği tadili yapılıncaya ve/veya ilgili bayilik lisansı sona erinceye veya iptal edilinceye kadar bayi denetim sistemi kapsamındaki yükümlülükleri devam edecek.
Lisans sahipleri, akaryakıt istasyonlarında tadilat dışında kalan her yerde (tank, geçici tank, pompa gibi) istasyon otomasyon sisteminin çevrim içi olmasını ve bayi denetim sistemi kapsamında veri kaybı oluşmamasını sağlayacak. Bayilerindeki istasyon otomasyon sistemi usul ve esaslara uygun olacak şekilde çevrim içi olana kadar akaryakıt ikmali yapamayacak.
İstasyon otomasyon sisteminin doğru ve sağlıklı çalışmasını engelleyecek müdahalelere ve durumlara karşı her türlü tedbiri alacak. Bayi denetim sisteminde ve/veya istasyon otomasyon sisteminde oluşan arızaları, ilk arızanın meydana geliş tarihinden itibaren en geç 10 günü içerisinde giderecek.
Lisans sahibi ticari sırların gizliliğinden sorumlu olacak
Bayilik lisansı sahiplerinin lisanslarında Kurum tarafından dağıtıcı değişikliği tadili yapıldığı günden itibaren 10 gün içerisinde istasyon otomasyon sistemini çalışır hale getirecek. Elde ettiği ticari sır niteliğindeki bilgilerin güvenliğinden ve gizliliğinden sorumlu olacak. Bayi denetim sistemi kapsamında yer alan elektronik verilerde değişiklik yapamayacak. Bayisinin talebi halinde istasyonuna ait elektronik verileri bayisiyle paylaşacak.
Bayilik lisansı sahibi, akaryakıt istasyonlarında kurulu olan istasyon otomasyon sisteminin güvenliğinden sorumlu olacak. İstasyon otomasyon sistemine izinsiz müdahalede bulunamayacak. İstasyon otomasyon sistemi çevrim içi olmayan yerlerde (tank, geçici tank pompa gibi) akaryakıt hareketine konu eylem gerçekleştiremeyecek. İstasyon otomasyon sisteminin kurulu olması gerektiği yerlerde bakım, onarım, tadilat veya arıza durumunda satış veya ilgili yerlere dolum yapamayacak. Satışlarıyla ilgili dağıtıcısının talep ettiği her türlü belgeyi ibraz edecek.
Dağıtıcı aykırılık tespitini Kuruma iletecek
Dağıtıcı lisansı sahibi akaryakıt istasyonunda aykırılık tespit edilmesi halinde konuya ilişkin bilgi belgelerle istasyon otomasyon sistemi verileri "Petrol Piyasası Bilgi Sistemi" aracılığıyla elektronik imza kullanılarak 24 saat içinde Kuruma bildirilecek. Her bir bayisine ilişkin "istasyon otomasyon sistemi" verilerini, birbirini takip eden 5 gün boyunca Kuruma sağlamaması durumunda bayisine akaryakıt ikmalini kesecek.
Akaryakıt ikmalinin kesildiği günden itibaren 5 gün içerisinde söz konusu verileri tekrar Kuruma sağlamaya devam edecek ve akaryakıt ikmaline başlayacak ancak akaryakıt istasyonunda tadilat söz konusu ise tadilata ilişkin belgeyi Petrol Piyasası Bilgi Sistemi aracılığıyla elektronik imza kullanılarak Kuruma bildirilmesi durumunda bu hüküm dikkate alınmayacak. Bayinin lisansına derç edilmiş köy pompası veya tarımsal satış amaçlı tankere ikmali kesmesi halinde akaryakıt ikmalini yalnızca ilgili köy pompasında ve/veya tankerde durduracak.
Taslağın bu haliyle yürürlüğe girmesi halinde bayi denetim sistemi kapsamında Kurumun ve ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşlarının görevlerinin gerektirdiği ölçüde kesintisiz erişimine imkan sağlayan uzaktan erişim sisteminin oluşturulması ve Kuruma sağlama zorunluluğu 1 Mart 2015'te, diğer hükümler kararın yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Bayilerde otomasyon ve denetim sistemi kurulmasına ilişkin daha önce alınan 1240 sayılı kararla dağıtıcı lisans sahipleri bayilerinde otomasyon sistemini kurarak Kuruma piyasa faaliyetlerine ilişkin bilgileri gönderiyordu. Ancak söz konusu Kurul kararında tanımlanan işlem ve süreçler nedeniyle karşılaşılan sorunları asgariye indirmek ve kararın bazı maddelerinin yürütmesinin durdurulmasına ilişkin Danıştayın ilgili dairesi tarafından alınan 4 karar gereği sadeleştirmeye gidilerek düzenlemenin kaçak akaryakıt satışı yapılmasını önlemeye yönelik hale getirilmesi hedefleniyor.