Tarihi anlaşmanın detayları açıklandı

İran ile P5+1 ülkeleri arasında uzun süredir yürütülen nükleer müzakerelerde varılan anlaşmanın detayları belli oldu.

15.07.2015 Cuma 09:46

Güncelleme : 15.07.2015 Cuma 10:12

Avrupa Birliği tarafından yayımlanan anlaşma metninde öne çıkan hususlar şu şekilde: İran, gelecek 10 yıl boyunca uranyum zenginleştirme işleminde sadece verimi nispeten düşük olan IR-1 nükleer santrifüjlerini kullanabilecek. Bu süre zarfında Natanznükleer tesisindeki santrifüj sayısını 5060'da tutacak, geri kalanlarını ise UAEA'nın gözetimindeki depolara kaldıracak.

ZENGİNLEŞTİRİLMİŞ URANYUM STOĞU

İran, gelecek 15 yıl boyunca uranyum zenginleştirme faaliyetlerini Natanz'daki nükleer tesiste yürütecek. Uranyum zenginleştirmede yüzde 3,67'nin üzerine çıkamayacak. Yer altında inşa edilen ve dışarıdan saldırılara korunaklı halde bulunan Fordo nükleer tesislerinde ise uranyum zenginleştirme ile ilgili hiçbir faaliyet yürütemeyecek. Bilimsel araştırma reaktörü olarak kullanılabilecek tesiste yapılacak deneyler için uluslararası toplumla iş birliği yapabilecek. İran, gelecek 15 yıl boyunca sahip olduğu uranyum stoğunu, yüzde 3,67 zenginlik oranına sahip olacak şekilde 300 kilogramla sınırlı tutacak.

AĞIR SU REAKTÖRÜ

Nükleer silahlarda kullanılan plütonyum üretimine imkan tanıyacağı için endişe kaynağı olan Arak ağır su reaktörü, anlaşmayla birlikte hafif su reaktörüne dönüştürülecek. İran, gelecek 15 yıl boyunca yeni ağır su reaktörü inşa edemeyecek, ağır su biriktiremeyecek ancak ihtiyaç fazlası miktarı uluslararası piyasada satılabilecek.

TÜKENMİŞ YAKIT
 
İran, gelecek 15 yıl boyunca bilimsel ve endüstriyel radyoizotop üretimi hariç tükenmiş yakıtla ilgili tekrar işleme ve Ar-Ge faaliyeti yürütemeyecek. Halihazırdaki enerji ve araştırma reaktörlerinin tükenmiş yakıtı, işlenmek veya imha edilmek üzere yurt dışına çıkarılacak. İran, kapsamlı uluslararası denetimlere imkan tanıyan Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'nın (NPT) Ek Protokolü'nü onaylayarak yürürlüğe koyacak.

YAPTIRIMLARIN KALDIRILMASI
 
Bunlara karşılık, İran'a yönelik BM yaptırımları dahil tüm yaptırımlar, UAEA tarafından yapılacak doğrulama işlemlerine paralel olarak kaldırılacak. Ne AB ne de ABD yeni ambargo kararı almayacak.
 
ANLAŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ

Anlaşmanın uygulanması konusunda taraflar arasında çıkacak anlaşmazlık öncelikli olarak tarafların oluşturduğu ortak komisyona iletilecek. Komisyonun 15 gün içinde sorunu çözememesi durumunda taraflar konuyu Dışişleri Bakanları'na taşıyabilecek. Bakanların da 15 gün içinde sorunu çözememesi durumunda konu tarafların temsilcilerinin yanı sıra bağımsız üyenin de bulunacağı üç kişilik danışma kuruluna sunulacak. Buradan da sonuç çıkmaması durumunda konu BM Güvenlik Konseyi'ne taşınacak.

Ambargoların kaldırılmaya devam edilip edilmeyeceği ile BMGK kararı oylamaya sunulacak. Eğer 30 gün içinde BMGK'da da bir karara varılamazsa ve aksi bir karar çıkmazsa eski BM ambargoları yeniden uygulanmaya konulacak.
"
En Çok Okunan Haberler

Altın yatırımcılarının gözü Fed faiz kararında

Doğal gaz tarifesinde değişiklik yapılmadı

TL mevduatta stopaj oranları değişti

Binance`ın kurucusuna 4 ay hapis

Temassız ödemelerde limit yükseliyor

Euro Bölgesi ekonomisi ilk çeyrekte büyüdü

Dış ticaret istatistikleri açıklandı

Almanya beklentilerin üzerinde büyüdü

Hizmet Üretici Fiyat Endeksi belli oldu

`Jeopolitik durum enflasyonda risk oluşturuyor`

HSBC CEO`su görevi bırakacak

Musk daha fazla Tesla personelini işten çıkarabilir

Volkswagen`in satışları düştü

`Faiz indiriminden sonra dikkatli olunmalı`

Samsung faaliyet karını 10 kat artırdı

ABD`de haftalık çelik üretimi azaldı

Dolar bugün kaç liradan işlem görüyor?