Güncelleme : 18.06.2015 Cuma 16:37
Kuzey Irak petrolünün, Suriye'nin kuzeyinde olası bir Kürt yapılanmasının toprakları üzerinden Akdeniz'e taşınması ve Türkiye'deki hattın baypas edilmesi ihtimali tartışılırken, uzmanlar, böyle bir boru hattının gerçekçi olmadığını belirtiyor.
Enerji piyasası uzmanları, AA muhabirine, Kuzey Irak petrolünü Suriye'nin kuzeyinden Akdeniz'e taşıyacak bir boru hattı ihtimalini değerlendirdi.
Facts Global Energy şirketinin petrol uzmanı Cüneyt Kazokoğlu, Türkiye'nin baypas edildiği bir boru hattı projesinin dillendirilmesini "komplo teorisi" olarak yorumladı. Garantili petrol ihracatının mümkün olduğu Ceyhan'a giden boru hattı varken, aşağıdan başka bir hattın çıkacağını zannetmediğini ifade eden Kazokoğlu, "Böyle bir şeyi söylemek için henüz fazla erken. Boru hattının geçmesi için nispi bir emniyet, sakinlik, garanti gerekiyor. Öyle bir şey yok. Yakın gelecekte de olacak gibi durmuyor.
Suriye'nin liman kenti Lazkiye de devlet güçlerinin elinde. Suriye gibi bir yerde 10 yıl sonra ne olacağını kestirmek çok güç. Uzun vadede Türkiye'nin baypas edileceği yönündeki söylemleri komplo teorisi olarak görüyorum" ifadelerini kullandı.
Kuzey Irak'ta şu an Ceyhan üzerinden ihracat yapılarak işleyen bir altyapı olduğuna dikkati çeken Kazokoğlu, lojistik ve büyüklük açısından da Ceyhan Limanı'nın Suriye'deki limanlara göre çok daha avantajlı olduğunu vurguladı. Kazokoğlu, Suriye'ye inşa edilecek muhtemel bir boru hattının uzunluğunun da şu anki hatta yakın olacağını kaydetti.
Irak Kürt Bölgesel Yönetiminin (IKBY) Türkiye'den geçen petrol boru hattına yeni alternatifler geliştirmek istemesinin Türkiye'nin politikasına bağlı olacağını savunan Kazokoğlu, "Türkiye'nin son birkaç yıldır çok yolunda giden bir Kuzey Irak politikası var. Türkiye o politikayı devam ettirirse hiçbir şekilde öyle bir şey olacağını sanmıyorum" dedi.
Kozakoğlu, Kuzey Irak'tan Türkiye'ye başlayacak olan doğalgaz ihracatının orta vadede iki taraf arasındaki bağları kuvvetlendireceğini de vurgulayarak, "Kürt yönetiminin kısa süreli hedefi kendi üretimini arttırmak ve günlük 600 bin varil olan petrol ihracatını 1 milyon varile çıkarmak" diye konuştu.
Bilge Adamlar Strateji Araştırma Merkezi (BİLGESAM) Orta Doğu uzmanı Ali Semin ise böyle bir projenin Kürtler'in Akdeniz'e açılma amacının bir göstergesi olduğunu ifade ederek, Kuzey Irak yönetiminin bununla Türkiye'ye olan bağımlılığı azaltmayı düşünebileceğini belirtti.
ALGI OLUŞTURUYOR
Suriye'nin kuzeyinden böyle bir hattın geçmesinin mümkün olduğunu söyleyen Semin, "Suriye'nin kuzeyi tamamen Kürtler'in eline geçtiği zaman, Kuzey Irak'ın petrolü bu güzergah üzerinden satmaya başlayacağı algısı oluşturuluyor. Ancak, Türkiye ile Kuzey Irak arasında petrol ve enerji konusunda birçok anlaşmalar söz konusu.
Bunların bağlayıcılığı var. Türkiye ayrıca Kuzey Irak için ciddi bir nefes borusu. Burada sadece enerji konusunda bağlılık yok. Bunun dışında ekonomik anlamda, yatırım, kalkınma anlamında da bir bağlılığı var. Kuzey Irak'ta faaliyet gösteren 2 bine yakın Türk şirketi var. Bunlar sadece bir boru hattıyla bitecek değil. Sanki Türkiye'nin jeopolitiği sıfırlanıyor gibi bir algı yaratılıyor" şeklinde konuştu.