Güncelleme : 14.03.2017 Cuma 07:32
Yurt içi piyasaların merakla beklediği kritik veri açıklandı. Cari işlemler açığı, bir önceki yılın ocak ayına göre 561 milyon ABD doları artarak 2 milyar 762 milyon ABD doları olarak gerçekleşti. Beklenti 2.8 milyar dolar olacağı yönündeydi.
Açıklama öncesi 3.74 seviyesinde olan dolar/TL, açıklama sonrası aynı seviyede seyrini sürdürüyor.
Peki bundan sonra neler olacak? Cari işlemler açığında gidişat ne yönde? Uzmanlar UZMANPARA'ya değerlendirdi.
KapitalFX Araştırma Müdür Yardımcısı ve UZMANPARA yazarı Enver Erkan, şunları söyledi:
Cari açık: Neredeyse cari açık kadar rezerv kullanımı var...
"Türkiye’de Ocak ayında cari açık 2,76 milyar USD olarak gerçekleşirken, Ocak – Aralık 2016 dönemi cari açığı ise 33,16 milyar USD oldu. Piyasa beklentisi Ocak’ta cari açığın 2,80 milyar USD olarak gerçekleşmesi yönündeydi. Bu bakımdan gelen verilerin beklentilere paralel olduğu ve sürpriz yaratmadığı söylenebilir. Ocak ayında cari açık hem aylık, hem de yıllıklandırılmış bazda Ocak 2016 seviyelerinin üzerinde gerçekleşti.
En önemli kalem olarak yine dış ticaret açığına ilk olarak baktığımızda; geçen yılın aynı ayına göre 420 milyon USD’lik bir artış olduğu görülmektedir. Söz konusu artışta ithalatın Ocak 2016 – Ocak 2017 döneminde ihracattan daha hızlı bir artış göstermesi etkili olmuştur. İhracat beklenenden iyi artıyor, özellikle de ana ihracat ortağımız Avrupa’daki ekonomik performansın beklentilerin üzerine çıkması sayesinde. Ancak bu kalemde, son dönemde Avrupa Birliği ülkeleriyle bozulan ilişkilerin ve kıtadaki siyasi eğilimlerin aşağı yönlü riskler yarattığını göz önünde bulundurmak gereklidir. İthalat ise, petrol fiyatlarında Ocak ayında görülen artış neticesinde kabaran fatura nedeniyle artış göstermiş ve dış ticaret açığının yükselmesine neden olmuştur. Hizmetler dengesinde de Ocak dönemleri mukayese edildiğinde, seyahat kalemlerinden kaynaklı olarak büyüyen bir açık olduğu görülmektedir.
Finansman kalemleri önemli. Doğrudan yatırımlarda düşüş görülmektedir. Portföy yatırımlarındaki artış biraz bu durumu telafi ediyor. Ancak hisse senetlerindeki 649 milyon USD’lik ve borç senetlerindeki 959 milyon USD’lik net giriş cari açığın finansmanı açısından yeterli olmuyor ve rezerv kullanımı devreye giriyor. Rezerv varlıklarda 2,06 milyar USD’lik bir azalma söz konusu. Neredeyse cari açık seviyesi kadar bir rezerv kullanımı var."
İngtegral Araştırma Direktörü ve UZMANPARA yazarı Tuncay Turşucu, konuya dair şunları söyledi:
YILLIK BAZDA CARİ AÇIK YÜKSELİYOR
"Cari işlemler açığı yılın ilk ayında -2.762 milyon $ ile beklentilere paralel açıklandı. Cari açıkta geçen yıl aynı döneme göre %25 artış görülüyor. Bu gelişmede dış ticaret açığındaki %16 artış ve hizmetler dengesindeki %30’a varan düşüş etkili olmuş görünüyor. Hizmetler dengesindeki düşüşte seyahat kalemindeki düşüşün büyük etkisi var.
Cari açık bu veri ile yıllık bazda geçen aya göre 561 milyon $ artarak 33.163 milyon $ seviyesine yükseldi.
FİNANSMAN TARAFINDA ÇOK GÜÇLÜ BİR GÖRÜNÜM YOK
Sadece 1.410 milyon $ tutarında bir finansman görmekteyiz. Geri kalan açık yine TCMB rezervlerinden karşılanmış. Ocak ayında 360 milyon $ doğrudan yatırım görülüyor. Bu rakam geçen yıl ocak ayında 789 milyon $ seviyesindeydi. Portföy yatırımları ise 1.584 milyon $ seviyesinde oluşmuş. Geçen yıl ocak ayında 1 milyar $ portföy çıkışı olmuştu. Portföy yatırımlarındaki en önemli faktör Hazine’nin yurtdışından borçlandığı 2 milyar $ tutarındaki net borçlanma. Hazine’nin borçlanması olmasaydı, portföy yatırımları hesabında net çıkış görecektik. Finansman tarafını zayıflatan en önemli gelişme Diğer Yatırımlar kaleminde görülüyor. Ocak ayında 534 milyon $ çıkış gösteren bu kalem geçen yıl ocak ayında 3.556 milyon $ tutarında bir girişi gösteriyordu.
TCMB REZERVLERİNDEN KARŞILADIK
Böylece doğrudan yatırım, portföy yatırımları ve diğer yatırımlar kalemleri toplamda 1.410 milyon $’lık bir finansman sağlamış. 2.762 milyon $’lık cari açıkta geri kalan tutar 2 milyar $ olarak TCMB rezervlerinden kullanılmış.
Gelen veri finansman açısından iyi bir tablo çizmiyor olsa da, piyasada TL üzerinde fazla etkiye sahip değil. Elbette şimdilik. Aynı bozulmanın yılın geri kalan aylarında da devam etmesi durumunda bu durum baskı yaratabilir. Özellikle portföy yatırımları ve doğrudan yatırım miktarlarındaki gerilemeler ileriki aylarda baskıyı artırabilir."