Güncelleme : 13.11.2014 Cuma 15:16
Eylül ayında cari açık 2,2 milyar dolar ile beklentilerin altında gerçekleşirken, Ocak-Eylül döneminde ise 30,86 milyar dolar oldu.
Merkez Bankası Eylül ayı cari açık rakamlarını açıkladı. Cari açık Eylül ayında 2,2 milyar dolar; Ocak-Eylül'de ise 30,86 milyar dolar oldu. Cari işlemler açığı, bir önceki yılın Ocak-Eylül dönemine göre 18,303 milyon dolar azalarak 30,860 milyon dolara geriledi.
Bu gerilemede, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının 15,448 milyon dolar azalarak 45,174 milyon dolara düşmesi, net hizmet gelirlerinin 2,211 milyon dolar artarak 20,125 milyon dolara yükselmesi ve birincil gelir açığının 802 milyon dolar azalarak 6,630 milyon dolara gerilemesi etkili oldu.
Açıklamada şu bilgiler verildi:
"Bu gerilemede, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının 15.448 milyon ABDdoları azalarak 45.174 milyon ABD dolarına düşmesi, net hizmet gelirlerinin 2.211 milyon ABD doları artarak 20.125 milyon ABD dolarına yükselmesi ve birincil gelir açığının 802 milyon ABD doları azalarak 6.630 milyon ABD dolarına gerilemesi etkili olmuştur.
Seyahat gelirleri bir önceki yılın aynı dönemine göre 1.754 milyon ABD doları tutarında artarak 23.036 milyon ABD dolarına, seyahat giderleri de 241 milyon ABD doları tutarında artarak 3.646 milyon ABD dolarına ulaşmıştır.
Ödemeler Dengesi ve Uluslararası Yatırım Pozisyonu Altıncı El Kitabı (Altıncı El Kitabı)sunumunda “birincil gelir” ve “ikincil gelir” terimleri, Ödemeler Dengesi Beşinci El Kitabı (Beşinci El Kitabı)’ndaki “gelir dengesi” ve “cari transferler” terimlerinin yerine kullanılmaya başlanmıştır. Birincil gelir altında yer alan yatırım gelirinden kaynaklanan net çıkışlar bir önceki yılın aynı dönemine göre 880 milyon ABD doları azalarak 6.350 milyon ABD doları olmuşken, ikincil gelir dengesinden kaynaklanan net girişler 158 milyon ABD doları azalarak 819 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net varlıklar, bir önceki yılın Ocak-Eylül dönemine göre 2.361 milyon ABD doları artarak 4.432 milyon ABD doları tutarında gerçekleşmiştir. Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net yükümlülükler, bir önceki yılın Ocak-Eylül dönemine göre 836 milyon ABD doları artarak 9.345 milyon ABD doları tutarında gerçekleşmiştir.
Portföy yatırımları kalemindeki net yükümlülük oluşumuyla ilgili olarak, yurtdışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında Ocak-Eylül döneminde 1.583 milyon ABD doları tutarında net alım gerçekleştirmiştir. Eylül ayında kaydedilen 408 milyon ABD doları tutarındaki net satım işleminin 396 milyon ABD doları banka hisselerinde gerçekleşmiştir. Devlet iç borçlanma senetleriyle ilgili olarak yurtdışı yerleşikler, Eylül ayındaki 907 milyon ABD doları tutarında net satımla birlikte yılın dokuz ayında 1.250 milyon ABD doları tutarında net satım gerçekleştirmiştir.
Yen piyasasında Eylül ayında gerçekleştirilen 918 milyon ABD doları tutarındaki tahvil ihracıyla birlikte Genel Hükümet, dokuz aylık dönemde yurtdışı piyasalardan 3.202 milyon ABD doları tutarında net kullanım gerçekleştirmiştir.
Yurtdışında gerçekleştirilen tahvil ihraçları yoluyla Eylül ayında bankalar 1.296 milyon ABD doları ve diğer sektörler 440 milyon ABD doları net borçlanma gerçekleştirmiştir. Böylece, dokuz aylık dönemde söz konusu sektörler sırasıyla 7.893 milyon ABD doları ve 2.689 milyon ABD doları net borçlanma gerçekleştirmiştir.
Diğer yatırımlar altında, bankaların yurtdışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları dokuz aylık dönemde 956 milyon ABD doları artarken, diğer sektörlerin yurtdışındaki mevduatı aynı dönemde 485 milyon ABD doları azalmıştır.
Yurtdışında yerleşik Türk vatandaşlarınca Merkez Bankası nezdinde açılan mevduat hesaplarında 1.986 milyon ABD doları, yurtdışı bankaların yurtiçi bankalarda tuttuğu mevduat hesaplarında ise 102 milyon ABD doları net çıkış gerçekleşmiştir. Diğer yatırımlar altındaki krediler kalemiyle ilgili olarak Genel Hükümet, yurtdışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan sağlanan uzun vadeli krediler için 980 milyon ABD doları net geri ödemede bulunmuştur.
Bankacılık sektörü, uzun vadeli kredilerde 5.045 milyon ABD doları, kısa vadeli kredilerde de 2.840 milyon ABD doları tutarında net kullanım gerçekleştirmiştir. Diğer sektörlerin net kredi kullanımı 3.270 milyon ABD doları olmuştur. Bir önceki yılın aynı döneminde ise 416 milyon ABD doları net geri ödeme gerçekleşmişti. Rezerv varlıkların içinde bulunan resmi rezervler 2.905 milyon ABD doları tutarında artmıştır."