Güncelleme : 26.11.2014 Cuma 18:48
Petrolün fiyatı yaz aylarından beri yaklaşık dörtte bir oranında düştü. ABD'nin fracking yöntemi ile elde ettiği petrolün payının giderek artması bunun etkenleri arasında gösteriliyor.
Teknik olarak hidrolik kırılma olarak bilinen "Fracking" yöntemiyle kaya gazı ve petrol çıkaran ABD, bu sayede bir enerji patlaması sağladı. Ancak fracking çevreye verdiği zarar nedeniyle eleştirilere maruz kalıyor. Ayrıca fracking oldukça pahalı bir yöntem. Bu nedenle ABD'nin fracking yöntemini uzun süre kullanıp kullanamayacağı tartışmalı...
ABD'nin Oklohoma eyaletindeki Ardmore'deyiz. Burada petrol çıkaran BNK firmasının başkan yardımcısı Ray Payne, başında baretiyle platformun hemen yanında duruyor. Payne kullandıkları yatay olarak kazılarak yüksek basınçlı su ve kimyasallar yoluyla kaya tabakalarından petrol elde edilmesine dayanan fracking yöntemi hakkında "30 yıl önce bu işe başladığımda, fracking daha emekleme aşamasındaydı. Kar marjımız gayet yüksek. Varil başı fiyat 80 doların çok daha altına inse bile üretim programımıza şu andaki hızıyla devam edeceğiz" açıklamasını yapıyor.
Deutsche Welle'nin haberine göre, BBC televizyonuna konuşan Hewitt Maden Kooperatifi'nden Bill Dolman ise bu kadar iyimser değil. Onlarca yıldır petrol sektöründe çalışan Dolman petrol fiyatlarındaki düşüşün olası etkileriyle ilgili olarak "Bu durumdan özellikle yatay delme yöntemi, yani fracking etkilenecek. Çünkü bu çok maliyetli bir yöntem. Hala birçok firma kâr-zarar için kırılma noktasının nerede olduğunu, iyi bir kâr marjına sahip olabileceğin noktayı ve hangi noktadan sonra böyle bir girişime değmeyeceğini bilmiyor" şeklinde konuşuyor.
ABD'li üreticileri endişeli
Beyaz Saray'ın eski enerji danışmansı Robert McNally, enerji sektörü haber portalı Platts'ta yayınlanan söyleşisinde petrol fiyatlarının varil başına 80 doların altına düşmesinin ABD'li üreticileri endişelendirdiğine dikkat çekiyor. McNally bu durumun ABD'nin dünya petrol piyasasında yeni olduğunu yüzüne vurduğu görüşünde.
Fraking yönteminin maliyetine dikkat çeken McNally "Uluslararası Enerji Kurumu'nun tahminlerine göre ABD kaya petrolü üretimini azaltana kadar petrol fiyatları bir yıl boyunca varil başına 50 dolara kadar düşecek. Bu birçok kişinin tahmin ettiğinden çok çok daha düşük bir rakam" diyor.
Kaya petrolü üretimi geleneksel petrol üretiminin aksine ilk yılın ardından yarı yarıya azalıyor. Bu da firmaları hedefledikleri kotaya ulaşabilmek için daha fazla noktada kazı yapmaya itiyor. Bir çok uzmana göre bu durum havaya para savurmaktan başka bir şey değil.
Pahalıya mal oldu
Yani ABD'deki petrol patlaması aslında firmalara oldukça pahalıya mal oldu. Yatırım bankası Barclays'in verdiği bilgilere göre sadece 2014 yılında kazı ve üretim için harcanacak toplam para 150 milyar doların üzerinde. Birçok firma bunu karşılayabilmek için petrole hücumun başlangıcından bu yana sadece tahvil değil hisse senetlerini de elden çıkarıyor.
Kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poors geçen nisan ayında üretici firmalarının dörtte birinin “yatırım sınırının altında” olduğunu açıklamıştı. Yatırım Bankası Barclays birçok firmanın yabancı finansman nedeniyle ortalamada kazandıkları her dolar için iki dolar geri ödemek durumunda kaldığına işaret ediyor.
Petrol üreticilerinin bu duruma ne kadar süre dayanabileceği ise merak konusu. Uzmanlar bu sürenin firmadan firmaya ve platformdan platforma farklılık göstereceğini kaydediyor.