Güncelleme : 19.11.2015 Cuma 16:22
Çarşamba günü yayımlanan FOMC Ekim ayı toplantı tutanakları karar metninden sonra oluşan algıyı değiştirmedi. Genel bakışta Fed üyelerinin büyük kısmı Aralık’ta faiz artırımının uygun olacağını vurguluyorlar. Bir takım güvercin üyelerin halen Aralık konusunda çekimser kaldığı görülürken, Aralık ayına kadar şartların daha da iyileşeceğini belirten isimler de mevcut. Ekim toplantısı öncesinde açıklanan tarım dışı istihdam rakamının zayıf olmasına karşın Fed üyelerinin Aralığa kadar şartların oluşabileceği öngörüsü Ekim ayı istihdam raporu ve diğer makro veriler tarafından destekleniyor. İstihdam rakamlarının beklentileri karşılaması, hem istihdam hem de enflasyon cephesinde güçlü görünümü ile ücret artışının hızlanması gibi noktalar şu ana kadar Fed’in bu öngörüsünü doğruluyor. Manşet enflasyonda zayıf görünüm sürerken çekirdek enflasyonun %1,9 seviyesindeki seyri de olumlu karşılanabilir. Son olarak çekirdek bireysel tüketim harcama fiyatları endeksi de Fed’in 2015 tahminlerine yakın bir şekilde %1,3 olarak seyrini koruyor. Hatırlanacak olursa bu veri Fed’in enflasyonu talep tarafında takip ettiği anahtar olarak biliniyor.
Fed’in Ekim ayı toplantı karar metni ve tutanaklar, FOMC üyelerinin büyük bölümünün Aralık ayındaki faiz artışını desteklediğini gösteriyor. Fakat asıl dikkat çeken nokta, Yellen’ın da uzun zamandır her konuşmasında dile getirdiği zamanlamanın önemli olmadığı önemli olanın faiz artırım sürecinin (patika) olduğuydu. En azından piyasa artık sürece odaklanmaya başlamış gibi görünüyor. Bu aslında tam da Fed’in uzun zamandır sözlü yönlendirmelerinin bir sonucu olmakta.
İlk faiz artırımın zamanına yönelik beklentilerin Aralık etrafında güçlenmesi, fiyatlamaların Ekim ayı toplantısından sonra Aralık ayına odaklanmasını da beraberinde getiriyor. Yellen’ın dikkat çektiği husus da tam bu noktada devreye giriyor. Faiz artırım sürecinin oldukça yavaş ilerleyecek olması (Tapering’den daha yavaş olacağı kesin gibi) ve faizlerin yine Fed’in belirttiği üzere düşük seviyelerde korunacak olması küresel piyasalarda –özellikle gelişmekte olan ülkelerde- güvercin olarak algılanabilir. Piyasalar nihayet ilk faiz artırımın tarihine değil, Fed’in patikasına odaklanmaya başlıyor. Bu da ilk faiz artırım sonrası Dolar’ın küresel piyasalarda güçlenmesinin önünde sınırlayıcı bir etken olarak görülebilir. Fed faiz artırım hızı ile ilgili en önemli sinyali, ilk faiz artırım miktarı ile verecek. Eğer Fed 25 baz puanlık bir faiz artırımı ile sürece başlarsa, bu oran Fed’in gelecek dönemlerde aynı sertlikte faiz artırımına devam edeceği beklentisi ile piyasaları ürkütebilir. Ancak elbette mevcut ekonomik koşullarda bu hızda faiz artırımı kolay görünmüyor. Fakat olası 25 baz puanlık faiz artırımı ardından piyasa, ikinci faiz artırımı için beklentilerini erteleyecektir ve bu durum da belirsizliklere yol açacaktır. Buna karşın 10 baz puanlık bir faiz artırımı ise “tapering” e benzer şekilde her toplantıda bir yada iki toplantıda bir ancak düzenli bir periyotta faiz artırım sürecini beraberinde getirebilir. Bu durum ise piyasalarda fazla dalgalanmaya yol açmayacağı gibi belirsizliklerin oluşmasını önleyecektir. Fakat Fed, faiz artırım sürecinde veri akışına olan bağımlılığını koruyacaktır.
Vahap Taştan / İntegral Menkul Değerler Analisti
www.integralmenkul.com.tr
www.integralforex.com.tr
www.borsaintegral.com