• Seda Yalçınkaya

Cari işlemler dengesi değerlendirme

13.05.2019 Cuma 11:10
Mart ayı cari işlemler dengesi 589 milyon $ seviyesinde açık yönünde geldi. Piyasa beklentisi cari işlemler dengesinin -900 milyon $ seviyesinde gelmesi yönündeydi. Gelen veri neredeyse piyasa beklentisinin yarısı olarak gerçekleşmiş.

Ocak – Mart 2019 döneminde cari işlemler -1.944 milyon $ seviyesinde geldi. 2018 yılında Ocak – Mart döneminde cari işlemler 16.230 milyon $ seviyesinde açıklamıştı. Geçen senenin üç aylık dönem rakamına kıyasla cari işlemler dengesinde ithalattaki hızlı daralmadan dolayı bir düşüş var. iç talepteki daralma ve ithalattaki çöküş ile cari dengedeki daralmayı gerçekleştiriyoruz.

Cari işlemler mart ayı verisi ile beraber yıllık olarak 12.829 milyon $ açıklanmış oldu. Geçen sen mart ayında cari işlemler 55.198 $ seviyesindeydi. Yıl genelinde cari işlemler dengesindeki gerilemenin devam etmesini beklemekteyiz.

Finansman için rezervlerden kullanmışız

Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan 965 milyon $ ve portföy yatırımlarında 1.353 milyon $ giriş olması finansman tarafının olumlu yüzü. Buna karşın diğer yatırımlardan mart ayında 3.153 milyon $ tutarında net çıkış gerçekleşti. Bunda, Türkiye’de yerleşiklerin yurtdışındaki mevduatlarına ilişkin olarak, 2018 yılı dördüncü çeyreği için kesinleşen Uluslararası Ödemeler Bankası (BIS) verileri 3.075 milyon ABD doları çıkış yönlü olarak ilgili kaleme yansıtılması etkili olmuş görünüyor.

Mart ayını finanse etmek için 5.728 milyon $ rezervlerden kullandık. Bunda en etkili olan iki kalemden biri diğer yatırımlardaki çıkış. Bir diğer ise -4.404 milyon $ seviyesi açıklanan kaynağı bilinmeyen para olarak dillendirdiğimiz net hata noksandan kaynaklanmış.
Genel finansman hesabını özetlersek, 965 milyon $’lık doğrudan yatırım girişine, 1.353 milyon $ portföy girişini ekleyip, 3.153 milyon $’lık diğer yatırımlardan giderleri çıkardığımızda 835 milyon $ çıkış verdiğimiz dikkat çekiyor. Buna -4.303 milyon $’lık net hata noksanı eklediğimizde yaklaşık 5.138 Milyon $’lık bir finansman açığımız oluşmuş görünüyor. Buna cari hesaptan gelen 589 milyon $ açığı eklediğimizde ulaşılan 5.727 Milyon $ döviz açığını TCMB rezervlerinden kullanmışız.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak önümüzdeki günlerde imalat ve ihracata yönelik yeni bir paket açıklayacağını bildirdi. Sanayi açığı daralıyor. Sanayideki daralma cari açığı küçültüyor ancak biz yapay bir küçülme yaşıyoruz. Bu nedenle açıklanacak pakette ekonominin hangi dinamiğini besleyecek yönde bir gelişme yaşanacağı 2019 yılı içerisindeki cari açık görünümü açısından belirleyici olacaktır.

Sonuç olarak Nisan ayında da düşük bir cari açık verisi gelebilir. Önümüzdeki günlerde risk unsurlarının nereye evrileceği, DolarTL’de yaşanan dalgalanmasının boyu ve hem makro ekonomik açıdan hem de piyasa dinamikleri açısından alınan önemler cari işlemler dengesinin finansmanı açısından belirleyici olmaya devam edecek. Özellikle portföy tarafını ve yurtiçi yerleşiklerin hareket alanını izlenmekte fayda olabilir. 

Yazarın Önceki Yazıları