• Dr. Pelin Yantur

Telefonun başında çaresiz bekliyorum!

27.11.2017 Pazartesi 09:07

Son günlerde dikkatimi çeken konulardan birisi satış rekorları kıran ve ciddi paralar ödenen akıllı telefonlar... Bu durum bizlere nasıl da kapitalist düzenin varlığını ve ağırlığını gösteriyor değil mi? Şu sıralarda herkes 24 Kasım tarihinde piyasaya sürülen o meşhur markanın son çıkan cep telefonunu konuşuyor.

Kimisi satın almak için önceden ismini listeye yazdırmış, kimisi ise bir yerden gelecek parasını bekliyor... Çok daha şaşırtıcı bir durum var ki; o da kredi çekip alanlar... Evvelsi gün bir banka tarafından bu telefonu satın almak için kredi fırsatı mesajı aldım. Çok ilginç değil mi? Banka bu telefonu satın alabilmeniz için cepten veya internetten 48 aya varan vade ile ihtiyaç kredisi sağlıyor tarafınıza. Adı üstünde ihtiyaç! Halbuki telefonunuzu henüz geçen sene almıştınız. Yakın tarihte aldığınız bu ürünler bu sene ihtiyacınızı karşılamıyor, yüklenen yazılımlar hata veriyor ve siz de ihtiyaç duyuyorsunuz.

İnovatif uygulamalar daha da cazip hale getiriyor bu akıllı cihazları. Bunun yanında birde son model, havalı duran bu cep telefonunuz prestij unsuru da sayılıyor. Unutmamak lazım. Peki gelelim bu ürünlerin fiyatlarına. Telefonun fiyatı hafıza boyutuna göre 6.099 TL ile 6.899 TL arasında değişiyor. Ülkede asgari ücretin net 1404 TL olarak uygulandığını düşünürsek, bu fiyat asgari ücret alan bireyin yaklaşık 5 aylık maaşına tekabül ediyor. Ama yine de ne olursa olsun satın alma sevdası peşinde değil miyiz? Hem de nüfusun yüzde 68’inin konut alımı ve masrafları dışında taksit ödemelerinin veya borçlarının olduğu bir durumda...

Neden mi? Sanıyorum kapitalizm etkisini gün ve gün daha da arttırıyor da ondan. Yaygınlaşan tüketim kültürü, yeni ihtiyaçların yaratılması ve hatta sınırsız ihtiyaçlar nasıl da işledi benliğimize. Çok tüket! Bir yandan da tasarruftan bahsediyoruz. Büyüme için şart diyoruz. Çelişki yaşamıyor muyuz sizce de? Şimdi oturup düşünme vakti derim. 2017’ de kişi başına milli gelirimizin 25 bin 780 dolar (IMF verisi) olan bir ülkede günlerce konuşulan bu cep telefonunu satın alma sevdası niye? Prestij mi? Gösteriş mi? Yoksa gerçekten bir ihtiyaç mı? Derinlemesine oturup düşünmekte fayda var. Tasarruf mu yapmalıyız yoksa tüketmeli miyiz?

Yazarın Önceki Yazıları