• Batur Asmazoğlu

Piyasalarda bugün ve Amerikan Merkez Bankası

19.08.2015 Cuma 17:58
Amerikan Doları gelişmiş ülke para birimlerine karşı büyük ölçüde dünkü aralığında kaldı. Gün başlarken sabah çıkan beklenenden biraz geniş Japonya cari açık ve Avrupa’nın beklenenden yüksek gelen cari fazlası dışında piyasada ciddi bir ekonomik gelişme olmadı. Öğlenden sonra gelen Amerikan enflasyon datası ise beklenenden biraz düşük kalmasına rağmen Amerikan 10 yıllık faizlerinde satışlar ve genel olarak dolar endeksinde güçlenme trendi devam etti.  Çekirdek enflasyon 0.1% ile beklenenden düşük gelirken senelik çekirdek ise 1.8% ile sabit kaldı.  Özellikle benzin fiyatlarının petrol fiyatlarından bir miktar daha zor düşüyor olması enflasyondaki etkisini sınırlıyor.

Bu noktadan sonra Amerikan Merkez bankası tutanakları daha çok ilgi görecektir. Çin’deki gelişmelerin Amerikan Merkez Bankası’nı uzun vadede etkileyeceğini düşünenler olmakla beraber bunların tutanaklarda bir etkisinin görülüp görülmeyeceği belirsiz. Ekonomistler arasında yapılan anketler ekonomistlerin yaklaşık 80% ‘inin bir faiz artışı beklediğini gösteriyor fakat piyasadaki fiyatlamalar 50%ler civarında. Her Merkez Bankası toplantısının bir tartışma ortamında, datalara ve gelişmelere bağlı şekilde esnekliğini korumak için bu toplantıda bir faiz artırımı yapılacağına dair garanti beklememek gerek. Gene de bazı piyasa oyuncuları net bir yönlendirme bekler durumdalar. Özellikler iş piyasasındaki gelişmeler ve işsizlik oranında bir miktar daha gelişme olmasının istenmesi konusu Amerikan Merkez Bankası’nın en net verdiği mesajlardan birisi oldu. Kısacası bu Merkez Bankası tutanaklarından piyasanın beklentisi, Amerikan Merkez Bankası’nın Çin’de olanlar ve genel global enflasyondaki zayıflığa rağmen faiz attırmaya hazır olup olmadığını göstermesi.
Japonya’nın ticaret açığı 268 milyar Japon Yeni’ne genişledi. Beklentiler ortalamada Haziran açığı olan 69 Milyar Yen’den biraz daha iyi bir rakamdı. Japonya’nın ticaret rakamları önemli ölçüde mevsimsellik gösteriyor ve Temmuz genel olarak zayıf bir ay. İkinci çeyrekte milli gelirde negatif bir etki yaratan ihracat, üçüncü çeyreğe de zayıf başladı. İhracat yıllık olarak ise 7.6% büyümüş durumda. Bu her ne kadar kuvvetli görünse de ithalatın 8.2% düşmesi beklenirken sadece 3.2% düşmesi toplam rakamdaki görüntüyü zayıflattı.
Avrupa Birliği cari fazlası ile Mayıs’ta 19.1 Milyar Avro iken Haziran’da 25.4 Milyar Avroya çıktı. Bu aslında 6 aylık ortalama ile uyumlu bir rakam. 2014’ün ilk yarısında cari fazla 16 milyar Avro civarında seyretmişti. 2014 ikinci yarıda ise bu rakam 19.25 milyar Euro’ya çıktı. 2015 ilk yarı ise 25 Milyar Avro ortalama ile geçti. Haziran 2015 ile biten 12 aylık süreçte cari fazla Avrupa’da milli gelirin 2.6% sına ulaştı. Bu 2014 Haziran ile biten 12 aylık dönemde 1.8% civarında idi. Burada iki gelişme görüyoruz, öncelikle Euro’daki düşüşün etkisi bu dataların içinde fakat aynı zamanda ihracat büyümesi Avrupa’da  kurdaki değişim ile dengesiz ve yerel talep çok düşük seviyelerde. İkinci çeyrekte neredeyse her Avrupa ülkesi beklenenden düşük büyüme rakamları açıkladı.
Bu gruptan tek ayrılan Yunanistan oldu. Onun 0.8% luk büyümesini ise aslında üretimden hızlı düşen fiyatlara bağlamak mümkün. Bu datayı bozarken aslıda nominal büyümenin negatif halini pozitife çekiyor. Her şekilde, Almanya’nın destek vermesi ile üçüncü kurtarma paketinin geçmesi sonucu Yunanistan Avrupa Merkez Bankası ödemesini atlatacak ve muhtemelen Avrupa Merkez Bankası Yunan tahvillerini yine teminat olarak kabul etmeye başlayacak. Bu Yunan tahvillerine bir miktar alım getirirken Fitch’in de Yunan rating notunu CC’den CCC’ye çekmesini sağladı. Yunanistan özelleştirme çabalarına geri dönüş için çalışmalara başladı.  Başbakan Tsipras’ın yönetiminde ilk özelleştirme izni verilirken bir Alman işletmeci 14 bölgesel havalimanı işletmesi özelleştirmesini aldı. Avrupa Merkez Bankası’nın Yunanistan’ın acil durum fonlamasını dün ilk defa kesmesi ise pozitif bir gelişme oldu. Bu Yunan bankalarının artık bir dönem olduğu kadar desteğe ihtiyaç duymadığını gösteriyor. Yunanistan Merkez Bankası iyileşen fonlama şartları ışığında 700 Milyon Avro daha az fonlama isteyerek fonlamada ilk düşüşün olmasını sağladı.
Son olarak, Çin Yuan’ı bugün sakin seyrine devam etti. 6.39 civarına oturan kur bu seviyelerde bir denge bulmuş gibi görünüyor ve son 3 gündür yakın seviyelerde kapanış yapıyor. Döviz piyasalarındaki sakinlik hisse senedi piyasalarında ise pek görülmüyor. Dünkü 6% lik düşüş sonrası bugün piyasa düşmeye devam etti ve gün sonuna doğru alımlarla endeks artıda kapattı.

Yazarın Önceki Yazıları