Çin`de ortaya çıkarak hızla dünyaya yayılan yeni tip corona virüs (Kovid-19) salgını, ABD enerji sektöründe milyarlarca dolar zarara ve petrol üretiminde sert düşüşlere neden oldu.
Motorlu taşıtlar ve hava yolu ulaşımının durma noktasına gelmesi, dünyanın en büyük petrol tüketicisi olan ABD'de benzin, dizel ve jet yakıtı talebini azalttı.

Arz kısmında ise ABD'li petrol üreticilerinin düşük fiyatlara hızlı adapte olamayarak zamanında kesinti yapamaması, ülkede ham petrol stok kapasitesinin dolmasına yol açtı.

ABD'li üreticilerin ellerindeki ham petrolü stoklayacak yer bulmakta  zorlanması, dolayısıyla petrolü hızla ellerinden çıkarmak istemesi ve kontrat  sahiplerinin mayıs ayı için vadeli işlem sözleşmelerinin süresi dolmadan fiziki  petrol teslimatından kaçınmasıyla, ABD'nin Batı Teksas (WTI) tipi petrolünün  varil fiyatı 20 Nisan'da eksi 37,63 seviyesine kadar inmişti.

AA muhabirinin derlediği verilere göre, WTI tipi petrol fiyatının  belirlendiği ve ABD'de petrol boru hatlarının kalbi olarak bilinen Oklahoma  eyaletinin Cushing kentinde 76 milyon varillik ham petrol stok kapasitesi  bulunuyor. Ancak 18-24 Nisan haftası itibarıyla bu kapasitenin 63,4 milyon  varille yüzde 83,4 doluluk oranına ulaştığı biliniyor.

PETROL ÜRETİMİ 1 MİLYON VARİL DÜŞTÜ

Suudi Arabistan ve Rusya'yı Kasım 2018'de geride bırakarak dünyanın en  büyük ham petrol üreticisi olan ABD'nin üretimi 22-28 Şubat haftasında günlük  ortalama 13,1 milyon varile kadar çıkarak rekor kırmıştı.

Ancak salgın nedeniyle geçen ay petrol fiyatlarının 1999'dan bu yanaki  en düşük seviyesine gerilemesi ve ABD'li şirketlerin olumsuz etkilenen finansal  durumları nedeniyle, ülkenin ham petrol üretimi 25 Nisan-1 Mayıs haftasında  günlük ortalama 11,9 milyon varile gerileyerek son 2 ayda günlük 1,2 milyon varil  düşüş gösterdi.

Ülkenin petrol endüstrisinin görünümü ve kısa dönem ham petrol  üretimine ilişkin gösterge olarak kabul edilen petrol sondaj kulesi sayısının 7  hafta üst üste azalarak 25 Nisan-1 Mayıs tarihlerinde Haziran 2016'dan bu yanaki  en düşük seviyeye gerilemesi de ABD'nin ham petrol üretiminin gelecek aylarda  daha da düşeceğine işaret ediyor.

ŞİRKETLERDEN MİLYARLARCA DOLARLIK ZARAR AÇIKLAMASI

Brent türü ham petrolün varil fiyatının Haziran 2014'teki 115 dolardan  Ocak 2016'da 30 doların altına düşerek yüzde 74'ten fazla değer kaybettiği 19  aylık dönemde, ABD'nin petrol sektöründe yaklaşık 250 milyar dolarlık yatırım  erimiş, 300 bin kişilik istihdam kaybı yaşanmış, 250'den fazla küçük ve orta  ölçekli şirket batmıştı.

Bu yıl mart ve nisan aylarını kapsayan 2 aylık dönemde, Brent türü ham  petrolün varil fiyatının 45 dolardan 16 doların altına inmesi ve çok kısa sürede  yüzde 64'ten fazla değer kaybetmesi ise ABD'nin petrol sektöründe daha büyük  kayıpların yaşanacağına işaret ediyor.

Yılın ilk çeyreğinde, ABD'nin en büyük petrol şirketi ExxonMobil 610  milyon dolar, en büyük üçüncü petrol şirketi ConocoPhillips ise 1,7 milyar dolar  zarar açıkladı. ExxonMobil ve Chevron yatırım maliyetlerini bu yıl geçen yıla  göre sırasıyla 10 milyar dolar ve 3,3 milyar dolar azaltmayı planlarken,  ConocoPhillips de maliyetlerini 5 milyar dolardan fazla düşüreceğini duyurdu.

Bu dönemde, dünyanın en büyük petrol sahası hizmetleri şirketlerinden  ABD'li Baker Hughes 10,2 milyar dolar, Schlumberger 7,3 milyar dolar ve  Halliburton 1 milyar dolar zarar ettiğini açıkladı.

HOUSTON'DA 30 BİN PETROL ÇALIŞANI İŞİNİ KAYBEDEBİLİR

ABD'nin enerji merkezi olarak kabul edilen Teksas eyaletinin Houston  kentinde petrol sektöründe 30 bin kişinin işini kaybedebileceği öngörülüyor. Bu  rakam ABD petrol endüstrisindeki iş gücünün yüzde 12'sini oluşturuyor.

Kovid-19 nedeniyle ABD'de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda  bulunanların sayısı son 7 haftada 33 milyon 483 bine ulaşırken, ABD Merkez  Bankası (Fed) mart ayı itibarıyla yüzde 4,4 seviyesinde bulunan işsizlik oranının  gelecek aylarda yüzde 20'lere kadar çıkabileceği uyarısında bulunuyor.

Ayrıca, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, ABD  ekonomisinin bu yıl geçen yıla göre yüzde 2 daralacağını öngörüyor.

ABD ekonomisi, Kovid-19 nedeniyle yılın ilk çeyreğinde geçen yılın  aynı dönemine göre yüzde 4,8 daralırken, gayrisafi yurtiçi hasıla 2008'deki  küresel finansal kriz döneminden sonraki en sert düşüşünü kaydetmişti.

ABD'li petrol şirketlerinin maliyetlerini karşılayabilmeleri için  petrolün ortalama varil fiyatının en az 45 dolar olması gerekiyor. Açık denizde  bulunan sahalardaki rezervler daha büyük olduğu için bu miktar 25 dolara kadar  inebiliyor ancak bu projelerden üretim yapılması daha uzun süreli ve maliyetli  oluyor.