Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından hazırlanan Dünya Ekonomik Durumu ve 2020 Beklentileri Raporu`na göre, küresel ticaret büyümesinin 2020’de kısıtlı toparlanmayla yüzde 2,3, 2021’de ise yüzde 3,2 seviyesine çıkması bekleniyor.
AA muhabirinin rapordan derlediği bilgilere göre, uzun süren ticaret gerilimleri ve yavaşlayan ekonomik faaliyetler küresel ticarette düşüşe neden oldu. Raporda geçen yıl boyunca, küresel ticaret gerilimlerinin daha yaygın hale geldiği, Çin ve ABD'nin ötesine geçerek daha fazla ülke ve ürün grubunu  kapsayacak şekilde genişlediği de belirtildi.

Küresel ticaret gerilimlerinin kaynakları arasında, Brexit ile ilgili  ticaret belirsizliği, çeşitli ülkelerin Hint tarifelerine karşı şikayetleri, Avrupa Birliği ve ABD arasındaki karşılıklı korumacılık iddiaları ve Kore Cumhuriyeti ile Japonya arasındaki ticaret anlaşmazlığı gösterildi.

Ticaret gerginliklerinin arttıkça küresel tedarik zincirlerinde aksamaların olduğuna dair işaretlerin oluştuğuna dikkati çeken raporda, ticari anlaşmazlıkların geniş üretim ağlarına sahip elektronik ve otomobil sektörlerindeki döngüsel rüzgârları artırdığı kaydedildi.

Gelecekteki ticaret eylemlerini çevreleyen yüksek belirsizliğin birçok ülkede yatırım büyümesini azaltarak iş güveninin bozulmasına neden olduğuna vurgu  yapılan raporda, yaşanan bu gelişmelerin, sermaye ve ara mallara olan küresel  talebi baskılayarak uluslararası ticaret faaliyetlerindeki düşüşe sebep olduğu  bildirildi. 

2020 İÇİN ÖNGÖRÜLEN TOPARLANMA YÜKSEK RİSKLERE MARUZ KALACAK

Rapora göre, küresel ticaret büyümesinin ılımlı bir şekilde 2020'de  yüzde 2,3'e ve 2021'de yüzde 3,2'ye yükselerek toparlanması bekleniyor. Bu  tahminlere göre, ticaret belirsizliğinin devam edeceği ancak daha fazla  yükselmeyeceğini varsayılıyor. Raporda, ABD ve Çin arasındaki gerilimlerin  hafiflemesinin, küresel ticaret büyümesinin taban çizgisinden daha yüksek  olmasına yol açtığı ve Brexit etkilerinin henüz tam olarak fiyatlandırılmadığı  açıklandı.

Değerlendirmede, 2020 için öngörülen mütevazi toparlanmanın yüksek risklere maruz kalacağı, Kore Cumhuriyeti ve Japonya arasındaki ticaret  anlaşmazlığının, yarı iletkenlerin yüksek küreselleşmiş değer zincirini bozabileceği, gelişmiş ve gelişmekte olan bölgelerde, tarifeli ticaret  büyümesinin 2018'den bu yana önemli ölçüde zayıflamadığı ama önceki altı yıl için  ortalama büyüme oranlarının oldukça altına düştüğü hatırlatıldı.

Geçen yıl küresel tarifeli ticaret büyümesindeki keskin düşüşün, Çin  ve diğer gelişmekte olan Asya ekonomilerinden gelen ithalat talebindeki  daralmadan kaynaklandığı ve bu durumun, ticaret gerilimlerinin bölgenin geniş  sınır ötesi üretim ağları üzerindeki etkisini ve aynı zamanda Çin'deki iç talebin  yavaşlamasını yansıttığı aktarıldı. 

TOPLAM İTHALAT BÜYÜMESİ ÖNEMLİ ÖLÇÜDE YAVAŞLADI

Rapora göre, Amerika Birleşik Devletleri'nde, tarife artışı yıl  boyunca Çin'den yapılan ithalatta çift haneli düşüşe katkıda bulunduğundan,  toplam ithalat büyümesi önemli ölçüde yavaşladı.

Sermaye harcamalarının yavaşlaması ve otomotiv endüstrisindeki  aksamaların Avro Bölgesi'ndeki ithalat talebini azaltıldığı öne sürülen raporda,  gelişmekte olan bölgeler arasında, ticaret gerilimlerinin ithalat büyümesi  üzerindeki etkisinin ülkeye veya bölgeye özgü faktörler tarafından daha da  kötüleştiğine değinildi. Afrika, Batı Asya ve Latin Amerika'daki çeşitli  ekonomiler dahil olmak üzere büyük emtia ihracatçıları için, emtia fiyatlarındaki  yavaşlamanın iç yatırım faaliyetlerini etkilemeye devam ettiği için ithalat  büyümesinin zayıf kaldığına da dikkat çekildi.

Latin Amerika'da, Arjantin'deki derinleşen ekonomik krizin, sermaye  harcamalarında keskin bir daralma ile ithalat talebinin çökmesine neden olduğu  belirtilen raporda, Hindistan ve Güney Asya'daki diğer büyük ekonomilerde görülen  ekonomik yavaşlamanın tarifeli ithalat talebini bastırdığının altı  çizildi. 

PETROL PİYASALARI 2020'DE DALGALI SEYRİNİ SÜRDÜRECEK

Rapora göre, emtia fiyatları, küresel büyümenin yavaşlaması ve yüksek  ticaret gerilimlerinin talep üzerine tartılması nedeniyle geçen yıl hafifledi.  Ham petrol dahil olmak üzere birkaç emtia piyasasında arz kesintileri yıl boyunca  vadeli işlem sözleşmelerinin spekülatif alımlarını tetikledi. Raporda, “Küresel  talebin zayıflamasıyla ilgili artan endişeler fiyatları düşürmeye devam ettiği  için, sonuçta ortaya çıkan fiyat artışları çoğunlukla kısa sürdü. Hafif talep  görünümünün tedarik kısıtlamalarını bastırdığından dolayı çoğu emtia fiyatlarının  zayıf kalması bekleniyor” ifadelerine yer verildi.

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve Rusya Federasyonu  liderliğindeki ham petrol üretim kesintilerinin uzatılması, küresel talebin  zayıflaması ve ABD'den hızla artan arz bağlamında aşırı arzın önüne geçtiği  belirtiliyor.

Değerlendirmede şunlara yer verildi:

"Petrol piyasaları 2020 yılında dalgalı seyrini sürdürecek. Brent ham  petrol varil başına ortalama 59,50 dolar olacak. Bakır, kurşun, çinko ve  alüminyum dahil olmak üzere bu kategorideki diğer emtiaların ara fiyat  döngülerinin düşük endüstri talebi nedeniyle aşağı yönlü seyredecek.Kıymetli  olmayan metallere olan talep büyük ölçüde Çin'in büyüme beklentilerine bağlı  olduğundan, bu emtia fiyatları 2020'de azalacak. Buna karşılık, kıymetli metaller  için alt endeks, riskten kaçınan yatırımcılar bu emtialardan kaçarken, altın,  platin, paladyum ve gümüşün artan fiyatlarını yansıtan sürekli bir yükseliş  eğilimi göstermektedir.”

AVUSTRALYA'DAKİ METEOROLOJİK GELİŞMELERİN HASADA ETKİSİ

Geçen yıl mayıs ayında Amerika Birleşik Devletleri'nin Orta Batı  bölgesinde şiddetli yağışların, tahıllarda uluslararası fiyat artışına neden  olduğuna işaret eden raporda, ortalama gıda fiyatlarının 2020 yılında sabit  kalacağı tahmininde bulunuldu. Avustralya'da son zamanlarda meydana gelen  şiddetli meteorolojik olayların, çeşitli alanlarda zayıf tahıl hasatlarına neden  olması bekleniyor.

Tahıl stokları rahat seviyelerde kaldığından, bu tür olayların  uluslararası hububat fiyatları üzerinde sınırlı etkiye sahip olması ve gıda  fiyatlarının özellikle gelişmekte olan ülkelerde bölgeye özgü fiyat artışlarına  eğilimli olmaya devam edeceği de öngörülüyor.